De mythe bewezen met beeld

Television in CBGB’s

De Country, BlueGrass & Blues bar opende halverwege de jaren ’70 zijn deuren in een wilde buurt aan the Bowery in Manhattan. Deze plek had zijn voor- en nadelen. Zo lag de straat, volgens Kristal, bezaaid met hun roes uitslapende dronkenlappen, maar die verlopen sfeer bracht wel met zich mee dat de huur laag was, zodat de vestiging van de Country & Bluesbar – die vooral motorrijders aantrok – mogelijk was. De club werd pas echt bekend toen het nog onbekende Television kans zag eigenaar Kristal over te halen om een avond te komen spelen. Voorman Tom Verlaine wist Kristal zelfs zo ver te krijgen om op reguliere basis bands te boeken. Het had als resultaat dat CBGB’s uitgroeide tot het fundament van de New Yorkse punkscene van de jaren ’70; de uitstraling rondom de club, zoals de meeste mensen die kennen, was geboren. En terecht, want bijna alle bepalende bands van de jaren ’70, zoals Talking Heads, Television, Suicide, Blondie en Patti Smith waren er destijds kind aan huis. Maar de band die onlosmakelijk met de club was verbonden, waren The Ramones.

De plek

In de door Kristal geschreven inleiding van Thirty years from the Home of Underground Rock wordt de muzikale politiek en het belang van CBGB’s duidelijk. Hij boekte alleen bands die hun eigen muziek speelden en geen groepen die anderen kopieerden. Authenticiteit stond bij Kristal hoog in het vaandel, en daarin ging hij ver. Hij moedigde bands aan om origineel te zijn en daarmee een statement te maken tegen het establishment. De groepen die onderdak vonden in de club en deel uitmaakten van de New Yorkse punk verschilden behoorlijk van elkaar, maar die muzikale diversiteit maakte de club juist zo belangrijk. Mede daardoor meent Kristal met zijn club te hebben bijgedragen aan het ontstaan van een nieuwe periode in de popmuziek: aan de opkomst van de punk. Het zou van CBGB’s voor altijd dé plek van de underground rockmuziek maken.

The Ramones in CBGB’s

Het creatieve centrum

Het fotoboek brengt de legendarische periode van CBGB’s goed in beeld. De bij vlagen schitterende popfoto’s van verschillende fotografen tonen bands en de interessante bezoekers van de club. Maar het zijn de veelal lovende citaten van de afgebeelde mensen die de foto’s en het boek in het geheel kracht bijzetten. CBGB’s was, gezien de foto’s en de genoemde citaten, in die jaren dé club waar de creatieve Amerikanen elkaar opzochten. Zo staat filmmaker Jim Jarmusch buiten te praten, laat Andy Warhol zich binnen omringen door bewonderaars, zie je The Ramones op het podium, gaat Lester Bangs uit zijn dak, zie je Allen Ginsberg aan de kant en Blondie bij de flipperkast. En iedere afgebeelde persoon zegt eigenlijk hetzelfde: CBGB’s was de plek waar het in die jaren gebeurde – het creatieve centrum van de wereld.

Verandering

Maar zoals elke scene was ook de legendarische New Yorkse punk aan verandering onderhevig. Nieuwe stromingen kwamen, andere steden werden belangrijk in de muzikale ontwikkeling en het belang van CBGB’s nam af. En het tragische van Thirty years from the Home of Underground Rock is dat het dit onbewust, maar o zo duidelijk in beeld brengt. Want de helft van het boek bevat foto’s van de hoogtijdagen van de club; daarna zijn het foto aan foto bekende artiesten die puur om de historie in CBGB’s speelden. Foto’s van onder anderen Bruce Springsteen, the Police, Teenage Fanclub, Napalm Death en Neerlands trots Bettie Serveert vullen de vele pagina’s. En ook de citaten veranderen van karakter: ‘De plek van creativiteit’ wordt ‘de plek waar ooit een grote creativiteit heerste’.

Kritiek

Blondie in CBGB’s

Het vervelende van het boek is dat Kristal nog steeds op dat legendarische verleden steunt en daarmee zichzelf en zijn club als grondlegger blijft zien van de alternatieve muziek. Die titel is namelijk lichtelijk overdreven. CBGB’s mag dan nog steeds een plek zijn waar mensen op af komen en waar muzikanten, vanwege de geschiedenis, graag spelen, het belang van de club is in de loop van de tijd wel degelijk afgenomen. Op haast onbewuste wijze laat Thirty years from the Home of Underground Rock zien dat Kristal zijn eigen positie, die hij identificeert met de signalerende en doorstroomfunctie en kritische houding van CBGB’s, overschat en dat het vooral de bands waren, en zijn, die de club zijn relevantie geven. Ook is het jammer dat de ‘eerlijke’ popmuziek aan het begin van het boek aan het eind is vervangen door miljoenen verdienende artiesten als The Vines, Shakira en Sum 41. Het ontbreken van de in het begin nog veelvuldig voorbij komende citaten zegt op dit punt misschien genoeg. Ondanks deze mogelijke kritiekpunten zal Thirty years from the Home of Underground Rock de muziekliefhebbers waarschijnlijk in het hart raken en overhalen om nog maar weer eens de beurs te trekken, om de club te redden en voor de komende tijd een stukje muziekgeschiedenis veilig te stellen. Het bewijs daarvan is immers met beeldmateriaal geleverd.