Theater / Voorstelling

Een nieuwe ‘Ik’

recensie: Liegt (Eric van Sauers)

“Ik heb een nieuwe Ik. Dus als u bent gekomen voor de Eric van Sauers zoals u die kende uit mijn vorige shows, moet ik u helaas teleurstellen.” Zo begint Eric van Sauers zijn vierde programma Liegt, waarmee hij doet voorkomen dat hij niet meer de man is die grof uit de hoek kan komen en vrouwonvriendelijke grappen maakt. Nederland werd het laatste jaar overspoeld door allerlei gebeurtenissen die een stempel hebben gedrukt op de maatschappij. “Kan en mag ik mezelf nog wel zijn?”, vroeg Van Sauers zich af. Het wordt niet hardop gezegd, maar het is duidelijk dat de cabaretier onder meer doelt op de moord op filmmaker Theo van Gogh, die een goede vriend was van Van Sauers.

~

Misschien ook wel vanwege zijn nieuwe Ik, en zijn nieuwe focus op maatschappelijk engagement, werd hij onlangs onderscheiden met de prijs Neerlands Hoop, een cabaretprijs bedoeld voor de cabaretier met het opvallendste programma en/of een opvallende ontwikkeling. Het juryrapport meldt dat Liegt een fascinerend vervreemdende vorm krijgt, waardoor het publiek moeilijk weet wat ze aanmoeten met die lieve man die de meest vreselijke dingen zegt, en van wie je weet dat hij liegt.

Oude, vertrouwde grappen

De cabaretier, inmiddels de veertig gepasseerd, heeft volgens eigen zeggen meer respect gekregen voor mannen met baarden, vrouwen in burka’s en eten uit andere culturen, een uitspraak waarin een cynische ondertoon is te horen. Daarom is het niet verwonderlijk dat tussen de bedrijven door de oude, vertrouwde Van Sauers regelmatig naar voren komt. Maar toch, zijn nieuwe Ik loopt op feestjes niet meer naar een dikke vrouw om te zeggen dat het ondanks haar aanwezigheid nog steeds niet gezellig is. En als hij op straat een vrouw in een burka ziet die tussen haar fietsketting komt, dan helpt hij haar. Tot het moment dat hij aan de overkant van de straat twee imams ziet. “Dan trap ik haar nog even een paar keer in het gezicht, want anders zou ze misschien wel eens slachtoffer kunnen worden van eerwraak. Zo is mijn nieuwe Ik: lief, begrijpend en denkend aan anderen.” Hij zegt het zo serieus dat je het bijna zou geloven.

Eerlijk

Aan het begin van de show vertelt Van Sauers dat hij twee keer zal liegen. Het is moeilijk te raden wanneer die momenten zijn. Want hoewel je weet dat je vaak om de tuin wordt geleid, komt hij toch betrouwbaar en eerlijk over. Eigenlijk is het ook helemaal niet van belang om te weten of en wanneer hij leugens vertelt. Net als in zijn vorige shows maakt hij harde en politiek incorrecte grappen. Maar Liegt is vooral een analyse van hoe hij in het leven staat. Een analyse die veel mensen zullen herkennen, juist omdat er het afgelopen jaar zoveel is gebeurd in Nederland.

Ondanks het feit dat je als publiek het idee hebt dat hij je een paar keer dicht bij zichzelf laat komen, weet je ergens dat dat niet zo is. En dat is misschien maar beter ook. Want hoewel zijn nieuwe Ik geen stap achteruit is, blijft het toch prettig om te weten dat Van Sauers gewoon zichzelf is gebleven.

Eric van Sauers toert nog tot en met 1 juni 2006 door het land met zijn programma Liegt. De actuele speellijst vind je hier.