Filmfestival Gent 2001

Op een groot festival als Gent, waar in minder dan twee weken tijd meer dan tweehonderd films werden vertoond, is het onontkoombaar dat je niet alles kunt zien. Je moet keuzes maken, die niet altijd goed uitpakken. Zo zag ik door een vreemde speling van het lot precies die helft van de competitiefilms die niet in de prijzen viel, en door de indeling van het programma moest ik favorieten als The Others en Takeshi Miikes Visitor Q missen.

Wolken

Gelukkig heb ik een hoop mooie films wel gezien. Eén van de eerste hoogtepunten was het poëtische Wolken: Brieven aan mijn zoon, waarvan de titel de lading precies dekt. Regisseuse Marion Hänsel filmde jarenlang wolken in alle vormen en maten. Betoverende beelden van het noorderlicht, geisers, een vulkaan en allerlei wolkenformaties zijn doorsneden met brieffragmenten die zij twintig jaar lang aan haar zoon schreef.
Eerst zijn de beelden nogal standaard: blauwe luchten met schapenwolkjes als ze zwanger is, onweersluchten als hij voor het eerst een tijdje bij haar weg is. Maar gaandeweg wordt de metafoor duidelijk: de wolken verbeelden pure emoties; worden deze vervormd of gemanipuleerd, dan is dat in de film te zien als reflecties van de wolken in water en kantoorgebouwen. Kunstmatig opgewekte emotie is nooit gelijk aan de echte pure vorm, zo laat de stekelige rook van fabriekspijpen zien. De kunst komt er nog het dichtst bij in de vorm van impressionistische schilderijen, maar ook kunst is slechts een afbeelding van het echte leven.

The Deep End

Deze sfeervolle thriller is in feite een lofzang op het moederschap; de film laat zien hoe ver de liefde van een moeder gaat als de minnaar van haar zoon onder verdachte omstandigheden om het leven komt en een dag later de louche zakenpartners van diezelfde minnaar op de stoep staan en vijftigduizend dollar eisen.
De show wordt gestolen door Tilda Swinton, die op een vastberaden maar terughoudende manier de rol van de moeder speelt, maar ook lof voor Goran Visnjic, die op een geloofwaardige manier verandert van crimineel in medestander. Zwak punt in het verhaal is evenwel de knullige manier waarop de vrouw het lijk van de minnaar verbergt: in een ondiepe baai, terwijl je het hele Lake Tahoe tot je beschikking hebt?

The Dish

Liefdevol portret over een onderbelicht onderdeel van de Apollo 11-missie: de Autralische satellietontvanger in het dorpje Parkes die de beroemde beelden van de eerste maanlanding doorsluisde naar de rest van de wereld, en de problemen die de technici (onder leiding van Sam Neill) tegenkwamen.
De film ademt moeiteloos de sfeer van de late sixties, alhoewel het lijkt of de inwoners van Parkes nog steeds in de jaren ’50 leven. Veel memorabele personages zorgen voor komische momenten, maar er is ook ontroering en ontzag voor de geleverde prestaties. Een heerlijke feel good movie.

The Anniversary Party

Acteurs Alan Cumming en Jennifer Jason Leigh schreven in een paar weken een script, nodigden een stel bekende vrienden uit, en maakten met een paar digitale videocamera’s in 19 dagen deze film over een echtpaar (Cumming en Leigh) dat een feestje geeft ter ere van hun zesde trouwdag.
De sfeer van de film is lekker spontaan, het plezier spat van het scherm af, maar het verhaal laat te wensen over. De eerste helft van de film bevat een aantal ontroerende momenten, zoals tijdens de toast van Kevin Kline, Phoebe Cates en hun kinderen (in werkelijkheid ook een gezin), maar ergens halverwege ontspoort de film als er XTC op tafel komt. De uitvergrote reacties die daarop volgen zijn onnodig en vergroten de geloofwaardigheid niet. Het was nu juist zo mooi om een stel arrogante Hollywood-klootzakken te zien veranderen in echte mensen en de acteurs zijn goed genoeg om dat gegeven ook zonder de hulp van zo’n uit te kunnen werken, maar blijkbaar dachten de schrijver/regisseurs er anders over.