Kippenvel door intiem en intens toneelspel
Toevallig verscheen recent nog een artikel op 8WEEKLY over naakt in Nederlandse films. Ook in de Nederlandse theaters is dat niets nieuws. Soms gaan acteurs, al dan niet functioneel, kortstondig uit de kleren. In De Meiden gaan de actrices nog een stap verder. Naast de blote borsten en billen wordt er ook gesekst op het toneel en likken de actrices elkaar van top tot teen. Als toeschouwer voel je je een voyeur. Een film kun je wegzappen, maar in een theater stap je niet snel op. Terwijl je kijkt voel je je onprettig, maar niet naar de handelingen kijken voelt onbeleefd. De dames van het Nationale Toneel laten je van begin tot eind letterlijk en figuurlijk met een ongemakkelijk gevoel zitten.
~
De Meiden is gebaseerd op een waargebeurd verhaal in de jaren dertig in Frankrijk. Twee dienstmeisjes brachten de vrouw des huizes en haar dochter om het leven. De Franse toneelschrijver Jean Genet (1910-1986) zag hier een mooi verhaal in. Zijn rijke fantasie over dood, misdaad en perversie heeft hij verwerkt in dit stuk. Voor deze homoseksuele man, die meerdere keren in de cel heeft gezeten, was veel bespreekbaar en hij zette zich graag tegen alles en iedereen af. Dat moet voor zijn tijd nog best shockerend zijn geweest.
Doorgedraaid
~
Tot op het bot
De actrices bezorgen je met hun emoties een naar onderbuikgevoel. Mede doordat het publiek in een kring om de boksring van de vrouwen zit, is het lastig om enige afstand te houden. Met recht een intieme voorstelling met maximaal negentig toeschouwers. Regisseur Franz Marijnen, die eerder met deze drie dames heeft gewerkt, heeft duidelijk de touwtjes goed en strak in handen. Bien de Moor (Cyrano de Bergerac) en Heike Wisse (Cyrano de Bergerac, Bash en Ivanov) als de dienstmeisjes spelen hun rollen heel intens. Hun woorden en gezichtuitdrukkingen raken je tot op het bot. Wat een kracht! Het moet vast een hele opgave zijn om steeds weer zo’n zwaar stuk te moeten opvoeren waarbij je alles uit jezelf moet halen. De actrices lijken daar in ieder geval geen problemen mee te hebben. De ijskoningin, Madame, gespeeld door Marie-Louise Stheins (Ivanov en Demonen) steekt een beetje af bij het duo. Zij heeft een niet al te grote (spelende) rol in het stuk, maar is desondanks wel nadrukkelijk en akelig aanwezig.
Seksuitspattingen
De meiden gaan in de voorstelling makkelijk uit de kleren, zonder enig schaamtegevoel lijkt het. De naaktscènes zijn niet bedacht om op te winden of te shockeren, al zullen er genoeg toeschouwers wel degelijk geshockeerd zijn door wat zij hebben gezien. Soms gaat het ook wel zo ver dat dit toneelstuk er een kijkwijzeradvies mee verdient. Maar de seksuele handelingen van de twee meiden zijn zo dwangmatig, dat je wel ziet dat het bij hun ‘spel’ hoort. Zonder de seksuitspattingen en vernederingen zou het stuk toch behoorlijk aan kracht hebben verloren.
Werkelijkheid
De Meiden is een kippenvelvoorstelling die je nog een tijd bij zal blijven. Het verstikkende gevoel dat je tijdens het stuk ontwikkelt, zakt wel in de loop van de avond. Maar na zo’n emotievolle en intrigerende voorstelling is een beetje frisse lucht wel welkom. Ook de meiden willen graag weer terugkeren naar de werkelijkheid. Als de voorstelling is beëindigt, stappen ze meteen van het toneel om het publiek, dat nog beduusd voor zich uit kijkt, de uitgang te wijzen. Eigenlijk zonde, want deze vrouwen verdienen een minutenlange staande ovatie!
De Meiden wordt alleen in Scheveningen opgevoerd tot en met 19 maart 2005.
