Kliekjesmentaliteit

Want hoe zat het ook al weer? Deel I draaide, zoals je hier kunt lezen, vooral om de strijd tussen een politie-infiltrant en een mol van de onderwereld. Omdat die twee in 1991 begrijpelijkerwijs nog op de politieschool zitten, hebben ze nu een minder prominente rol gekregen. Infernal Affairs II richt zich dan ook vooral op de machtsstrijd die de basis heeft gevormd voor de verhoudingen zoals we die aantreffen in deel I. Twee spelers zijn daarbij essentieel: kleine maffiabaas Sam (Eric Tsang) en grote politiebaas Wong (Anthony Wong). Ondanks de scherpe professionele scheidslijn tussen hen, kunnen de twee het goed vinden. Maar terwijl Sam langzaam maar zeker naar boven klimt, moet Wong lijdzaam toezien hoe zijn sterke arm steeds minder ver reikt.

Clowneske overdaad

Voor de gimmickgrabbelton aan steeds nieuwe verwikkelingen, is bij voorbaat geen arm echter lang genoeg. Bij deel I was de interessantdoenerij al op het randje. Maar in deel II volgt troefkaart op troefkaart, zonder dat de kijker een enkele aanwijzing of houvast aangereikt krijgt. En dat was prima geweest als de regisseurs er niet voor hadden gekozen elke ontwikkeling op emotioneel gebied zo overduidelijk in te leiden en af te sluiten met zogenaamd diepfilosofische oneliners en aanzwellende vioolmuziek. Bij het vorige deel konden we dat nog afschuiven op conventieverschillen en cultuurbarrières. In Infernal Affairs II echter, neemt de overdaad clowneske vormen aan. “Bij twijfel inzoomen en het volume opschroeven!” lijken de makers gedacht te hebben. “En vergeet niet onder elke camerabeweging een woesj-geluid te zetten!”

Beetje zielig

Maar Infernal Affairs heeft op meer manieren dan één te lijden onder haar eigen sentimentaliteit. In een nostalgische bui hebben de makers allerlei ‘ironische’ verwijzingen naar het eerste deel in deel II gezet. Dat werkt alleen als de kijker Infernal Affairs I na II ziet. Dan krijgt zoiets een meerwaarde, een soort van ‘de geschiedenis herhaalt zich’-effect. Maar Infernal Affairs II is een prequel. Achteraf verwijzen naar wat nog zou moeten komen, is helemaal niet knap. Dat is een beetje zielig.

Losse handjes

De regisseurs hebben, zoals gezegd, om verhaaltechnische redenen de aandacht verlegd van de jonge naar de oude garde. Toch is dat jammer, want juist de jongere spelers zetten misschien wel de beste prestaties neer. Shawn Yue (de politie-infiltrant) met zijn losse handjes en het overgevoelige personage van Edison Chen (als mol van de onderwereld) zijn van alle dubbelzinnige karakters het meest meeslepend. In hun jeugdige naïviteit maken ze allebei geregeld overhaaste beslissingen. Toch hebben ze ontegenzeggelijk kijk op de zaak. Een van hen verzucht tijdens een bezoek aan een begraafplaats: “Laten we het verleden vergeten.” Was iedereen maar zo verstandig geweest.