Als De Vos de passie breekt
Het is voor ondergetekende wat moeilijk om neutraal te blijven: Luc De Vos is namelijk mijn jeugdheld. De zanger die met zijn groep Gorki mijn puberangsten zo beangstigend juist verwoordde. Toch durf ik te stellen dat hij met Paddenkoppenland een goed boek heeft geschreven.
De reden waarom ik die voormalige idolatrie even aanhaal, is dat Luc De Vos in zijn nieuwe roman gretig citeert uit zijn liedjesteksten, en met hoofdpersonage Ronny De Keyzer heel wat gemeen heeft: beiden groeiden op in de Gentse periferie, beiden schoppen het tot zanger van een groepje en allebei bekijken ze het mensdom met een mengeling van nieuwsgierigheid, mededogen en onbegrip. Dat levert een geestig (want deels autobiografisch) maar ook wat vrijblijvend resultaat op.
Aanmodderen
Ronny De Keyzer groeit, aan de rand van Gent, op in een omgeving van ‘paddenkoppen’: boerse types die ‘leven’ verwarren met ‘wroeten’, volgens het Vlaamse adagium ‘doe stille voort’. Aan dat leven wil Ronny ontsnappen, omdat hij zich beter voelt. Verheven. In elk geval anders. Popzanger wil hij worden, en auteur van succesvolle sciencefictionromans. Maar hij doet het enige wat je met zulke ambities niét moet doen: wachten tot het hem overkomt. Aanmodderen. Hij proeft weliswaar van het succes van een wereldhit, maar daar blijft het ook bij. Hij start een gezin, krijgt kinderen, maar ook dat dooft uit bij gebrek aan drive. En zo kabbelt Ronny door het leven, zich verwonderend over de mensheid. Dat levert bij momenten heel rake observaties op. Zoals deze:
Ik denk dat de meeste mensen (…) blij zijn dat de jaren voorbijgaan, ik denk dat zij zelfs graag ouder worden, dan worden ze tenmiste ergens door iemand serieus genomen. De mensen denken: ik ben oud, met mij valt niet te spotten, daarom doen zij niets, ze wachten tot ze oud genoeg zijn om serieus te worden genomen.
Amusant
Bij het dichtklappen van Paddenkoppenland overviel me het gevoel van ‘net niet’. Het boek voert de lezer naar een einde dat er uiteindelijk niet komt. Het eindigt abrupt, te abrupt. Omdat we willen weten hoe het Ronny verder vergaat, wat hij met zijn verworven inzichten aan zal vangen. Dat open einde was de betrachting van de auteur, maar het werkt niet, omdat het wringt. Want wat wil De Vos nu eigenlijk zeggen?
Met de slotzin “we hoefden ons voorlopig weinig zorgen te maken” zijn we terug aan het begin. De cirkel is rond. Een iets te vrijblijvende conclusie. Maar los daarvan: een amusant boek. Een Stoner voor mensen met weinig tijd. Een dwarsdoorsnede van menselijk gesukkel. Goed gedaan, jeugdheld.
