Elbow

Het verhaal moge duidelijk zijn. Gestart in 1991, het eerste succes met The Seldom Seen Kid in 2008, en de status bevestigd met Build a Rocket Boys! in 2011. Na een album met B-kantjes en een livealbum eerder dit jaar, is daar nu het zesde studioalbum van Elbow. Veel blijft hetzelfde bij The Take Off and Landing of Everything, maar een iets andere koers lijkt toch ingezet.

Omdat een band zich moet blijven vernieuwen — stilstand is immers achteruitgang — besloot Elbow het concept te volgen dat The Beatles hanteerden voor hun White Album. In plaats van met z’n vijven werden nummers in wisselende kwartetvorm opgebouwd. Door deze andere dynamiek, en doordat ook de andere bandleden nu teksten schreven, ontstond er een nieuwe manier van werken. Tel hierbij op dat zanger Guy Garvey veel inspiratie opdeed in zijn tijdelijke woonplaats New York, en een iets andere soort plaat lijkt voor de hand liggend.

Openingstrack exemplarisch

Met opener ‘This Blue World’ zou je een artikel kunnen vullen. Het vertelt misschien wel het verhaal van dit hele album. Het tekstuele verhaal wordt ondersteund door zachte staccato drums op de achtergrond, vergezeld door een verdrietig orgeltje en de troostende stem van Garvey. Het nummer lijkt naar een bij Elbow te verwachten climax toe te werken, maar laat dat. Na enkele keren luisteren is dat niet erg meer. Tot twee keer toe lijkt het nummer uit te doven, maar start het weer door. Zie hier enkele kenmerken van dit album: lange tracks zonder echte climax, of eenvoudige refreinen met veel orgelspel.

Het Hallé Orchestra
Hetzelfde orgeltje horen we bij ‘Charge’, waarbij de ergernis net onder de oppervlakte ligt, maar ook niet uitbarst. De band wordt begeleid door violisten van het Hallé Orchestra. Hetzelfde orkest uit Manchester maakt zijn opwachting bij ‘Real Life (Angel)’. Het voordeel van een grote naam zijn is dat je je makkelijker weet te omringen met zulke goede musici. De muziek, ditmaal van gitarist Craig Potter, wordt nu wel voorzien van een couplet-refreinstructuur. Wederom geen hapklaar refein, maar wel erg fijn.

Lengte en structuur
Ook een feit als je definitief op de kaart staat: je hoeft geen nummers meer te maken die niet een bepaalde (korte) lengte hebben voor de radio. Het album telt maar liefst vijf nummers van zes minuten of langer. Meezingers als ‘Lippy Kids’ en ‘Open Arms’, of Engelands nieuwste volkslied ‘One Day Like This’, zijn niet meer het doel. Voor het publiek dat wél graag een herkenbaar refrein wil, is er de in januari al uitgekomen single ‘New York Morning’. De pianomuziek klinkt vertrouwd, en Jimi Goodwin, de zanger van Doves, doet mee. Het refrein, dat een ode brengt aan de werkers in New York, ligt gemakkelijk in het gehoor en nodigt uit tot meezingen.

Dikke voldoendes
Een geheel ander geluid horen we op ‘Honey Sun’. Het nummer is klein gehouden, en de zang klinkt zó zacht en zuiver, dat het lijkt alsof de bebaarde Mancunian naast je staat te zingen. Begeleid door een vintage drummachine gaat het over de wens een menselijke kanonskogel te zijn, om van liefdesverdriet ver verwijderd te raken. ‘Colour Fields’, geschreven door bassist Turner, is het kortste nummer op het album, maar mist de hook om het tot een hit uit te groeien. Waarom alle nummers op het album toch een dikke voldoende scoren bewijst ook ‘Fly Boy Blue / Lunette’. Openend met samenzang, verstoord door scheurende gitaar, en ondersteund door twee saxofoons. Het stampt tot halverwege het nummer, neemt dan af tot enkel drums en gitaar, maar laat zien dat dik 6 minuten kunnen blijven boeien.

Elbow als publiekstrekker

Dat de band zich weer iets vernieuwt valt te prijzen, maar of het concertpubliek hierop zit te wachten, zal moeten blijken. Jonger publiek, opgegroeid met YouTube en Spotify (en dus gewend snel te zappen), zou best kunnen afhaken. De innemende en charismatische Garvey zou met dit album theaterzalen bij de strot kunnen grijpen, maar bij grotere optredens verwacht het publiek toch participatie en meer afwisseling. Laat het maar niet merken dat Garvey autocue verwacht nodig te hebben om alle teksten te onthouden.