Bloeddorstige arthouse

De gordijnen zijn gesloten en de camera cirkelt boven Tilda Swinton die breeduit op een Perzisch tapijt ligt, haar hoofd rustend tegen een kingsize ledikant. Omringd door stapels boeken wordt Swinton langzaam wakker terwijl de zon onder gaat. Swinton speelt Eve, een eeuwen oude vampier die overdag rust en ’s avonds het nachtleven van Tangier verkent. Ze heeft een afspraak met Marlowe (John Hurt), haar hofleverancier van bloed. Na de kostbare substantie te hebben afgenomen belt ze Adam op. Met haar iPhone. Ja, de vampiers in Only Lovers Left Alive gaan met de tijd mee.

Adam is aanzienlijk conservatiever en ouderwetser. Hij facetimet met Eve via een laptop, een hoop draden en een oude TV. Tom ‘Loki‘ Hiddleston speelt Adam, een depressieve vampier in Detroit die de mensheid langzaam heeft zien aftakelen. Hij is musicus, verantwoordelijk voor een stuk van Schumann (‘only the adagio‘) en heeft portretten van zijn muzikale helden aan de muur hangen. Hij componeert nog altijd muziek. Zijn nummers circuleren in de underground scene van Detroit. Hongerige hipsters willen hem ontmoeten, maar de enige ‘zombie’ – Adams koosnaampje voor de mens – die hij toelaat in zijn leven is Ian (Anton Yelchin). Ian regelt oude gitaren voor Adam. En een hardhouten kogel.

Suïcidale vampier
Het verval van de mensheid, de verloedering van de samenleving en de teloorgang van kunst heeft van Adam, ironisch genoeg, een suïcidale vampier gemaakt. Regisseur Jim Jarmusch (Ghost Dog: The Way of the Samurai) projecteert zijn visie op de mensheid middels een vampier. En laten we eerlijk zijn, vampiers zijn toch beter in staat dit soort dingen te beoordelen dan historici. Ze waren er immers zelf bij. De moderne mens is inferieur, dom en naïef en wordt op de laatste scène na zo afgeschilderd. Desondanks gaat Adam er eens in de zoveel nachten op uit als Dr. Faust om bloed te regelen in het lokale ziekenhuis. Mensen leegzuigen doen Adam en Eve niet meer. ‘So fucking 15^th century.‘

Naast de twee geliefden is er een bijrol weggelegd voor Mia Wasikowska, die Ava vertolkt. Ava komt onuitgenodigd het huis van Adam binnenstormen. Not done natuurlijk, volgens traditionele vampiergebruiken – het zou ongeluk brengen. Adam zit niet op de kleine, rebelse Ava te wachten. In het verleden waren haar bezoeken ook geen succes. Eve relativeert de situatie: ‘That was 87 years ago.‘ 

Betoverende muziek

Regels en gebruiken omtrent vampirisme verschillen per film, maar één ding is altijd essentieel: bloed. Zo ook in Only Lovers Left Alive, waarin de hoofdpersonen significant zwakker worden bij gebrek aan het goedje. De bloeddorst is het enige aspect dat de film wat vaart verschaft. Het overgrote deel is een sfeerimpressie van eeuwenoude personages die voort ploeteren in hun vrijwel eindeloze bestaan.

Het tempo van Only Lovers Left Alive mag dan laag liggen, het past wel weer bij het vampierbestaan. Ze hebben immers de tijd. Jarmusch blijft de kijker bovendien prikkelen met een geestig script, prachtige shots en de betoverende muziek van componist Jozef van Wissem. Na Let The Right One In (2009) en Byzantium (2012) lijken vampiers hun plek binnen de arthousetraditie definitief veroverd te hebben.