Muziek / Voorstelling

Lachen met drie sinaasappels

recensie: Sergej Prokofjev (1891-1953) L'amour des trois oranges

.

Magisch theater, een flitsende voorstelling, geslaagde grappen en vooral: een perfect spelend Residentie Orkest. Een zwaar depressieve prins gaat op weg naar de volwassenheid, die in dit geval bestaat uit een onblusbare liefde voor drie sinaasappelen.

In de eerste tijd na de Russische Revolutie vierde de avant-garde hoogtij. Afscheid van de burgerlijke samenleving, met zijn sentimentaliteit en snobistische tragiek, betekende voor de kunsten het onbekommerd zoeken naar nieuwe vormen. Sergej Prokofjev was bevriend met de dramaturg Meyerhold, die zich afzette tegen de theateropvatting van Stanislavski, met zijn method-acting. Zich inleven in de personages, realisme, identificatie – het kon op de schroothoop. Theater moest uitdagend zijn, absurd, satirisch. Meyerhold en Prokofjev bewerkten een toneelstuk van Carlo Gozzi uit het 18e eeuwse Venetië.

Dodelijke pollepel
L’amour des trois oranges vertelt over een prins, die ondanks alle moeite die het hof doet om hem op te vrolijken, niet kan lachen. Als de heks Fata Morgana, een prachtige rol van Anna Shafajinskaja, op haar gezicht valt, barst hij opeens toch in lachen uit. De heks vervloekt hem: hij zal met hart en ziel hunkeren naar drie sinaasappels. Deze worden bewaakt door een zeer gevaarlijke kokkin. Zij doodt met een reusachtige pollepel iedere indringer. Met hulp van tovenaar Tchelio (Kurt Gysen) en vergezeld door grappenmaker Truffaldino (Serghei Komov) krijgt de prins de drie vruchten te pakken. Er springen drie dorstige prinsessen uit, waarvan de laatste na veel nieuwe problemen zijn vrouw wordt.

~

Weergaloze prestatie
Dit sprookje, dat een absurde persiflage lijkt op Die Zauberflöte van Mozart, is door Prokofjev getoonzet met wilde ritmische effecten – daarin doet het soms bijna aan Stravinski denken – afgewisseld door transparante muzikale lijnen. Het decor bestaat uit een aantal enorme speelkaarten. De andere blikvangers zijn de sinaasappels die in steeds grotere vorm op het toneel verschijnen, tot de drie prinsessen er uiteindelijk uit klimmen. Een speciale rol is weggeld voor het fantastisch zingende koor van De Nederlandse Opera. Als een antiek commentariërend koor spelen ze afwisselend een burgerlijk publiek dat fatsoenlijke verzen eist met theatrale emoties en de vernieuwers die willen lachen.

L’amour des trois oranges is een twee uur durend muzikaal feest. De sfeer mag dan lichtvoetig zijn, vanuit technisch oogpunt is deze productie een behoorlijke uitdaging. Alles wat in de jaren twintig van de vorige eeuw aan vernieuwing tot stand kwam komt voorbij. Orkest en zangers zetten een weergaloze prestatie neer. Deze voorstelling maakt duidelijk dat die vernieuwing nog altijd staat als een huis.

Er zijn nog voorstellingen op 7, 10, 12, 15, 18 en 21 maart. Kaarten via DNO.nl of Muziektheater.