Titus

Titus Andronicus was een van de eerste (zoniet de eerste) werken van William Shakespeare. Veel van zijn latere werken zijn volgens vele gebaseerd op de complexe en driedimensionale karakters uit Titus Andronicus, een stuk dat vol staat met haat, wraak, dood en verderf.

Julie Taymor, de regisseur van Titus, is verliefd geworden op dit stuk van Shakespeare. Zij regiseerde in 1994 het toneelstuk, en in 1999 besloot ze om het controversiele stuk naar het witte doek te transformeren.

Het verhaal van het stuk wordt op een geheel andere, bijna futuristische wijze door Taymor weergegeven. In plaats van de film in het oude Rome te laten spelen, heeft ze gekozen om de link met het heden te leggen in de film. Het resultaat is pooltafels, videoarcades en zelfs auto´s allemaal in de setting van het oude Rome. Taymor wil hiermee de gruwel en horror in die tijd in contrast zetten met al het geweld van deze tijd.

Titus (Anthony Hopkins), de aanvoerende Romeinse generaal keert terug van een lange, doch succesvolle oorlog tegen de Gothen. De overwinning is binnen, maar niet geheel zonder grief. De grote militaire leider van het land heeft nu nog enkel vier zonen over van zijn eens enorme kroost.

Omdat het oude Rome vol staat van gekke rituelen en het bizarre geloof dient een van de gegijzelden geofferd te worden als een geschenk voor de goden. De oudste zoon van de koningin van de Gothen wordt in hevige tegenstrijd van koningin Tamora geofferd. Tamora (Jessica Lange) is witheet, en samen met haar twee overgebleven zonen zint zij op wraak. Tamora komt in de ideale uitgangspositie hiervoor door te trouwen met de pas gekozen keizer Saturninus (Alan Cumming). Tamora kan aan haar wraaktocht beginnen en alles wat Titus liefheeft is doelwit van haar zieke en masochistische daden. Maar zij niet alleen, ook haar minnaar Aaron (uitstekend gespeeld door Harry Lennix) is het brein achter de gehele operatie. Werkelijk alles wordt afgepakt van de arme Titus. Zijn dochter wordt gruwelijk verminkt, zijn hand wordt afgehakt, zonen worden vermoord, en hij verliest zo langzamerhand zijn verstand.

De dialogen wordt eigenlijk net als William Shakespeare’s Romeo and Juliet compleet in “Shakespeare-taal” gesproken, en dit is soms zeer storend. Elke emotie, die normaliter een uitbarsting van woede of verdriet zou veroorzaken, wordt vervangen door moeilijke, rustige en duidelijk opgeratelde teksten. Hierdoor komt nooit het gevoel door dat de personages echt zijn, en je hebt continu het gevoel dat je naar een stel acteurs aan het kijken bent die het moeilijk hebben met hun teksten. Hopkins is dan ook verloren in zijn rol, en pas aan het eind van de film, als hij in een soort van Hannibal-rol wraak mag nemen komt hij in zijn element.

Toch straalt de film straalt wel op sommige momenten. Vooral het werk van Harry Lennix als Aaron is adembenemend, en Jessica Lange is tevens uitblinker. Maar wie denkt dat Titus dezelfde pretenties heeft als Braveheart of Gladiator komt bedrogen uit.
Titus is anders dan bovenstaande films, vooral een stuk zieker, maar minder moraliserend. Verwacht daarom ook geen helden of happy ends, verwacht eerder een harde, gruwelijke realiteit die, hoe krom het ook moge klinken, prachtig wordt samengesmolten met onze tijd.

Titus is vanaf 21 juni te zien in Nederland. De officiële site is hier te vinden.