Leven achter halftransparante gordijnen

Dementie vraagt haar tol, zowel van degene die eraan lijdt als van de omgeving. De Wetten van Kepler probeert hiervan een beeld te schetsen in Winterkoorts. Ex-operazangeres Elise (Nelleke Zitman) trekt in bij haar enige zoon Lucas (Willem Schouten) totdat er plaats voor haar is in een verzorgingstehuis, maar voor geen van beiden is dat gemakkelijk. De hulp die ze krijgen van verpleegster Noortje (Janneke Daalderop) zorgt alleen maar voor extra complicaties.

“Waarom is het hier zo nat? Heb jij de viooltjes water gegeven?” “Nee, dat heb jij gedaan. Drie keer het afgelopen uur.” De zakelijke en berustende manier waarop Lucas dit zegt, maakt de situatie alleen maar grappiger, maar ook de blik van Elise spreekt boekdelen. Uiteindelijk zien we een vrouw die de grip op haar leven en handelen heeft verloren en hoe zij daaronder lijdt. Winterkoorts brengt de toestand waarin iemand die aan het dementeren is goed in beeld.

Portret van dementie

Alles draagt eraan bij om dementie te portretteren. Het decor, bijvoorbeeld, bestaat uit de contouren van een huis met halftransparante gordijnen. Dit onderstreept heel mooi hoe dementie alle beelden en gedachten vervaagt. Ook heeft de voorstelling vrijwel geen plot en wordt gedragen door situaties die zich steeds met enkele variaties herhalen. Keer op keer loopt Elise met haar lege gietertje naar de viooltjes en leest zij op de sherryfles dat zij haar schoenen moet poetsen. Dit is de leefwereld van iemand met dementie en door het gebrek aan een echt verhaal en de constante herhalingen, komt dit heel duidelijk naar voren. Winterkoorts heeft wel een paar korte verhaallijnen. Het publiek vangt flitsen op van het verleden over een overleden kind en een zangleerlinge van Elise die is omgekomen in een auto-ongeluk, maar deze informatie is eigenlijk niet van veel belang. De belangrijkste ontwikkeling zit hem in het heden, namelijk in de relatie tussen Lucas en Noortje die abrupt eindigt voordat die goed en wel op heeft kunnen bloeien. Dit is wederom een voorbeeld van hoe dementie het leven van mensen kan verstoren, ook voor de mensen in de directe omgeving.

Muzikale omlijsting

Zoals altijd bij De Wetten van Kepler neemt ook in Winterkoorts muziek een belangrijke plaats in. Deze keer in de vorm van opera. Tijdens haar waanbeelden denkt Elise vaak dat ze weer operazangeres is en op moet treden, maar ook andere herinneringen worden vergezeld van aria’s, gezongen door Daalderop. De begeleiding achter de schermen bestaat uit contrabas en klarinet en zorgt voor een sobere, maar gepaste muzikale omlijsting van de zang. Daarbij geeft de zang een extra dimensie en betekenis aan het spel met liederen als Ich freue mich auf meinem tod aan het einde van de voorstelling. Het nadeel is dat deze link voor de niet-operakenner op het moment zelf moeilijk te leggen is. Dit mag echter niet deren omdat de toon van de aria of het lied eigenlijk al boekdelen spreekt.

Al met al is Winterkoorts een voorstelling die ondanks een duidelijk of spannende verhaallijn toch weet te boeien doordat het zo’n goed beeld schetst van een ziekte waar zoveel mensen mee te maken krijgen. De enscenering en zang zorgen voor een sprookjesachtige omlijsting en houden de aandacht vast van begin tot het einde.

Winterkoorts is nog te zien t/m 31 mei op verschillende plaatsen in Nederland. Klik hier voor de speellijst en extra informatie.