Geen verhaal, maar wel een goed verhaal

De nieuwe roman Generatie A speelt zich af in de nabije toekomst. Het lijkt er op dat de bijen zijn uitgestorven. Met alle bestuivingsgevolgen van dien – bekijk voor de gruwelijke gevolgen de klassieker Bee Movie. Maar als opeens vijf personen in verschillende delen van de wereld gestoken worden door een bij, ontspint zich een apocalyptisch plot.

Verhalen zonder verhaal

Net als Couplands beroemdste roman Generatie X draait Generatie A om de kunst van het verhalen vertellen. Het gaat over de kracht, maar ook de onmacht van het verhaal. En ook hier is er de strijd tussen de wanhoop en de hoop voor tot een onzekere toekomst. Ditmaal zijn het de vijf door een bij gestoken mensen die elkaar verhalen vertellen.

Tegen de tijd dat we van het moment van steken zijn aangekomen bij het deel van het boek waarin de hoofdpersonages onderling verhalen vertellen, is er van een plot echter weinig meer te merken. Dit is dan ook waarover de kritiek op de schrijver Coupland vaak gaat. Hij is niet zo heel sterk in het vasthouden van een opbouwende spanningsboog.

De draad even kwijt

Iets voorbij de helft van het boek belanden de vijf lotgenoten samen op een afgelegen eiland. De ontwikkelingen tot aan dit punt beloofden een spannende eindspurt. Ontspoorde wetenschappers, geheime onderzoeksfaciliteiten, eenzame opsluiting, mondiale opsporingen door militaire organisaties: het leidt allemaal ogenschijnlijk tot een veelbelovende finale. Maar niets van dat alles: ze gaan gezellig, onder het genot van een glaasje bramenwijn, een beetje verhalen vertellen bij een haardvuur.

Het klinkt een beetje suf, dat verhalen vertellen. Zeker als de wereld aan zijn eigen egoïsme ten onder lijkt te gaan, voedsel schaars wordt vanwege de verdwijning van de bijen en het niemand ook nog maar iets kan schelen omdat men massaal aan de drugs is geraakt. En toch blijkt het uiteindelijk prima in het voorliggende relaas te passen. Dit zijn namelijk verhalen die verteld moeten worden. En dat vertellen gebeurt dan ook nog eens op een Coupland-manier.

Hotmail en de toekomst

Ondanks het kwakkelende plot in het laatste deel van het boek, weet de schrijver de lezer toch steeds e boeien. Het is de stijl, het zijn de zinnen, de humor – het is Douglas Coupland die steeds weet te boeien en te amuseren. Maar het is ook de angst die je besluipt als je geconfronteerd wordt met een toekomst die misschien wel voor ons allen in het verschiet ligt. Een toekomst waarin Hotmail nog steeds bestaat, maar de bij welhaast uitgestorven is. Hoe gruwelijk is dat!

Uiteindelijk grijpt Coupland trouwens de verhaallijn gewoon weer bij kop en staart en gooit je die recht in je gezicht. De beweegredenen van de kwade genius in het verhaal zijn afzichtelijker dan je ooit had durven bevroeden. En zo komt alles ten slotte toch weer op zijn pootjes terecht. Hoewel? Kunnen we ooit echt hopen op een betere toekomst? Lees Generatie A en je hebt in ieder geval een goed heden. Voor zolang het duurt…