Theater / Achtergrond
special: Cabaretier Jeroen Pater timmert aan de weg

Werken voor de lach

Wat maakt een cabaretier leuk? Youp van ’t Hek brak definitief door met een zinderende oudejaars conference. Hans Teeuwen veroverde zijn publiek met een rare en onberekenbare mix van typetjes: rare kwezels en licht psychopathische gekken. Als je eenmaal bent doorgebroken, dan kom je met een hoop mindere grappen weg. De laatste show van Teeuwen had niet het niveau van datgene dat hem aan de top had gebracht. Van ’t Hek schreeuwt al jaren in wisselende volgorde dezelfde teksten (over mobieltjes, wintersport, de dood en mannen met ringbaardjes), maar het publiek vindt het toch wel leuk. Het echte werken voor de lach lijkt er bij deze mensen vanaf. Resultaten uit het verleden bieden dus wel degelijk garanties voor de toekomst…

~

Soms kan het daarom leuk zijn de wereld van cabaret in te duiken, en te kijken of daar iets nieuws te ontdekken valt. Soms pakt dit dramatisch uit en zit je te kijken naar vrouwen die hun programma doorspekken met platte seksgrappen of naar Surinamers die negergrappen maken. Dat werkt één keer, maar als we het daarna allemaal gaan doen…
Gelukkig valt dit ook vaak genoeg goed uit, en soms vind je zo’n onontdekt talent. Hier zie je de mensen nog werken om het publiek voor zich te winnen.

Geen groentje

Jeroen Pater een Aankomend Talent noemen is wellicht een verkeerde typering. Hij timmert al geruime tijd aan de weg, heeft inmiddels al aan diverse cabaretfestivals meegedaan en is ook geen onbekende bij de comedytrain. Je zou kunnen zeggen dat er dus inmiddels al een flink aantal jaren ervaring op het podium plaatsneemt. En die ervaring is soms hard nodig, want het ene publiek is het andere niet.
De tweede keer dat ik Jeroen Pater aan het werk zag trad hij op in een café voor een grote groep studenten. Het optreden was door de organisatie ingelast tijdens een almanakuitreiking, en de aankondiging dat er een cabaretier zou optreden deed de zaal nou niet echt de horlepiep van enthousiasme dansen. Men was immers gewoon gekomen om te zuipen en elkaar te versieren.

De eeuwige mobiele telefoon

~

Vooraf voorspelde Jeroen eigenlijk al een beetje wat er zou gaan gebeuren. En ja hoor, natuurlijk was er de student wiens mobiele telefoon afging tijdens het optreden. Regelmatig probeert Jeroen zijn publiek bij het optreden te betrekken, en dat is met een dergelijke zaal erg moeilijk. Het was dus ouderwets bikkelen geblazen op het podium, en dan wordt er door veel cabaretiers vaak gegrepen naar botte middelen. Meestal vliegen dan de seksgrappen en neukwoorden door de zaal. Hoewel ook Jeroen één keer aan die noodrem greep was een al te makkelijke avond vol seksuele toespelingen toch echt zijn eer te na. Door mensen persoonlijk aan te spreken en zijn publiek een spiegel voor te houden wist hij de zaal met wisselend succes los te spelen.

Paterhumor

Hoe typeer je ‘Jeroen Paterhumor’? Zelf zegt hij daarover: “Typische Paterhumor. Van mij en niemand anders. Ik ben mijn stijl en die ontwikkelt zich nog dagelijks. Ik lijk op niemand behalve mezelf. Dus doe mij maar na.” Ik heb Jeroen inmiddels twee keer aan het werk gezien, en meestal vallen drie dingen op. Soms bouwt hij zorgvuldig een ‘bad boy’achtig imago op, omdat dan uiteindelijk met een rigoureuze beweging omver te werpen. Verder probeert hij de verbeelding van het publiek aan te spreken door herinneringen en situaties naar voren te halen waarin iedereen zich herkend. Het vechten om de stuurkar op de kleuterschool, het uitmaken van een verkering of het ontdekken van de pornoboekjes van je ouders. Soms lijkt Jeroen echter ook een vreemde bui te krijgen op het podium, en dan volgen een paar melige grappen, die in de context wel weer werken. De bio op zijn website is hier een voorbeeld van.

Hij rookt niet

Bij vragen aan theatergroepen, cabaretiers en kunstenaars die nog niet ontdekt zijn komt altijd de waarheen, waarvoor-vraag boven. Jeroen is daarover kort en duidelijk: “Ik wilde er toen niets mee bereiken en nu nog steeds niet. Het is niet dat ik geen doel heb maar het is niet heilig. Ik ben een hedonist. Ik zoek plezier en vermijd pijn. Comedy geeft mij plezier hier en nu. Dus het is een bevrediging. Ik rook niet!” En dat is eigenlijk wel typerend voor de hele instelling waarmee Jeroen het podium opgaat, hij wil gewoon zichzelf en zijn publiek een leuke avond bezorgen en is niet vies om daarvoor keihard te werken. Wilt u weer eens wat anders dan de geijkte cabaretiers, dan kunt u op de nu volgende data eens naar Jeroen gaan kijken.

September 2003

17 sept: voorronde Gulle Lach in Amsterdam
18 sept: Diogenis Nijmegen
19 sept: finale Gulle Lach Amsterdam
20 sept: Muziekcafé Jams Deventer
21 sept: voorronde Culture Comedy Arnhem
22 sept: Kamer van Koophandel Rotterdam (Besloten)
27 sept: Afscheid v/e Politicus Leek

Oktober 2003

1 okt: Voorronde Cameretten Capelle aan de IJssel
2 okt: selectie Holland Casino Podium Prijs Nijmegen
3 okt: Buk buk Heilo