Het wonder van de publieke ruimte

De Deense architect Jan Gehl wordt gezien als een invloedrijke denker over het nut en de inrichting van publieke ruimte. Dat er zo iemand nodig is blijkt wel uit de inleiding van de documentaire The Human Scale. Het tijdperk van de megasteden is voorbij en het is wachten op de gigasteden. Maar hoe behouden wij nog een hoge kwaliteit van leven in die enorme metropolen?

De documentaire toont de ontwikkelingen in stedenbouw van de afgelopen eeuw en stelt dat de auto de koning is geweest van veel van de moderne stadsontwerpen. De mens is ondergeschikt geraakt aan de functionele wensen van automobilisten. Gehl was een van de eerste architecten die zich bezighield met de rol en de wensen van voetgangers en fietsers in de publieke ruimte. In een mooie scene wordt het Piazza del Campo in Siena getoond, terwijl Gehl praat over het geheim en het magie van het plein. Voor iedereen die wel eens in Italië is geweest  zal dat gevoel herkenbaar zijn. Publieke ruimte kan het leefgenot van mensen beïnvloeden en zorgt dat een stad leeft. Vervolgens worden projecten getoond waarin Gehl zijn ideeën probeert te implementeren. Zo zijn er in New York meer voetgangersgebieden ontstaan die de stad een nieuwe impuls geven. Dat het moeilijk is om alle partijen zo ver te krijgen om veranderingen door te voeren blijkt ook uit de projecten die worden getoond waar Gehl en zijn bureau tegen obstakels aanlopen. De documentaire kan als eenzijdig worden gezien door Gehl en zijn bureau als redders van de stad te portretteren zonder enige kritische tegengeluiden. Daarentegen hoef je vaak maar naar buiten te kijken om te zien hoe slecht er met publieke ruimte wordt omgegaan. Het is daarom inspirerend om Gehl te horen over de sensuele kracht van pleinen en straten waar mensen bij elkaar komen en hun leven delen.