Vol verwachting klopt des lezers hart

Als je niks beters te doen hebt, is het aangenaam freewheelen op Manuscripta in de Amsterdamse Westergasfabriek (4-6 september). Op deze uitgelezen locatie met velerlei ruimtes werd voor de vierde keer op rij het boekenseizoen met trompetgeschal geopend. Uitgevers zetten hun beste beentje voor om bezoekers te verlekkeren met de boeken die zij het komende jaar uitbrengen.

Het loopt allemaal gesmeerd; de organisatie laat zo te zien geen steken vallen en de relaxte sfeer wordt danig ondersteund door een zomerachtig zonnetje. Auteurs zijn achter hun schrijftafel vandaan gekropen en zien hun lezerspubliek van dichtbij, wat beide partijen merkbaar enthousiasmeert. De optredende schrijvers, onder wie Adriaan van Dis (Tikkop), Frank Westerman (Dier, Bovendier), Rosita Steenbeek (De kleuren van Rome), Jan Siebelink (Het lichaam van Clara), Maaike Meijer (M. Vasalis. Een biografie), Kees van Kooten (Zo wordt u gelukkig), Arthur Japin (Vaslav), zijn flink door de wol van de publiciteit geverfd. Anders maak je waarschijnlijk ook weinig kans op een invitatie. Op een weinig assertieve auteur, mogelijk een maestro met de pen, moet de uitgever vast en zeker toeleggen.

Happening

De kern van de happening wordt natuurlijk gevormd door het product waaraan verdiend moet worden: de boeken zelf. Ze staan en liggen te pronken in een wirwar van uitgeversstands, waar merendeels bevallige jongedames tot alle info bereid staan – het is en blijft natuurlijk reclame, hoe cultureel ook angehaucht. Eromheen zindert het van de discussies, interviews, lezingen, voorlezingen en wat niet al. Onmogelijk om alles bij te wonen wat je zou wíllen bijwonen. Maar je kunt in ieder geval een themawandelroute volgen, die je op je wenken bedient. De dag vliegt voorbij. Het is bijna nog leuker dan lezen.

Vermaard weblogger Pfauth geeft een lesje webloggen weg. De thriller Snel geld wordt voorvertoond. Borduren met gebalde vuisten zijn lichtbeelden van Gummbah. Er is een quiz Klussen voor dummies. In Mister Kitchen kun je Arabische gerechten proeven. Ten behoeve van de pappa’s en de mamma’s is er een kinderprogrammering. Overal is aan gedacht en niets is vergeten.

Leesmij.nu

Manuscripta bekommert zich om lezers die al het ene boek na het andere verslinden. Maar het biedt ook ruimte aan de lancering van leesmij.nu. Dat is een belangwekkend project dat zich richt op de jongeren die de smaak nog te pakken moeten krijgen. Het is de zoveelste poging om pubertjes aan het literair lezen te krijgen, nu eindelijk middels een expres rommelige site waarin ze fijn kunnen grasduinen en zomaar op romans stuiten die ze anders, hoe jammer toch, misschien helemaal gemist zouden hebben. Geen taaie saaie opeenstapeling van informatie waar ze geen boodschap aan hebben, maar, om maar iets te noemen, korte filmpjes die van de sfeer van een roman een intrigerend beeld geven. Gelukkig geheel en al zonder de opdringerigheid van een filmtrailer, waardoor je juist op het verkeerde been gezet kan worden.

Vraag blijft toch of de gemiddelde veertienjarige scholier niet nog zijn hart aan jeugdboeken heeft verpand, als de ontlezing niet al hard heeft toegeslagen. In een te haastige oriëntatie op de volwassen literatuur kan hij daarvoor misschien juist een onverdiende afkeer ontwikkelen. En dan zijn we weer even ver van huis. Maar aan de geestdrift van de leesmij.nu-bedenkers zal het niet liggen. Als leraar Nederlands moet je wel gek zijn om van de site geen gebruik van te maken.

Goed dan, dat was Manuscripta. En dat terwijl het stapeltje nog te verorberen boeken op het nachtkastje misprijzend om aandacht blijft vragen.