Boeken / Achtergrond
special: Aangenaam kennismaken met vijf debutanten

Boekenweek Debutantenbal

De Boekenweek is weer met het onverwoestbare en toch ook wat obligate Boekenbal van start gegaan. Het al bijna even traditioneel geworden alternatieve bal was dit keer niet voor ongenode literaten, maar wél het debuut van het Debutantenbal (de Balie/SLAA). Niet gek, want de laatste tien jaar is het aantal debuten maar liefst verdubbeld.

Ook al zit het gedrukte boek onverkort in de verdrukking, de markt blijft overvoerd en de boekhandel draait geen verpletterend verlies. Toneel en film gaan dolgraag aan de haal met romanbewerkingen, want oorspronkelijke toneelschrijvers en filmauteurs zijn te tellen op de vingers van twee handen. Voert de literatuur een slimme pr? Feit is, dat het interessantste van het boek zo’n beetje de schrijver erachter is. Hij sjokt het ene interview na het andere af, treedt op in zaaltjes, signeert zich lam en luistert talkshows op. Titaantje Nescio zou het heden ten dage niet gered hebben. Die verafschuwde iedere zweem van overhead.

Ongekunsteld
Wie het in de spotlights op het podium deze avond wel redden? Franca Treur (door haar succes al een ietsiepietsie blasé), Thomas Heerma van Voss (had de avond liever anders besteed), Hanna Bervoets (sporen al verdienend als journalist), Maartje Wortel (genoot zichtbaar het meest van het avondje) en Philip Huff (meest welbespraakt). Braaf luisterden ze naar oudere jongere Arie ‘Parool’ Storm, die aan zijn inleiding een reeks vragen vastknoopte voor de jongens en meisjes. Zij kweten zich ongekunsteld van de beantwoording in een ongelikte huiskamersfeer van ernst en grap, want gelukkig kwamen ze regelmatig gevat uit de hoek.

Je kon wel merken dat er geen tv was met een presentator die dalende kijkcijfers in zijn nek voelde hijgen. Dit was een leerschoolavondje waarop geen buil gevallen kon worden. Het publiek, merendeels veelbelovend jong, keek vertederd toe, wat literaire BN’ers niet snel zal overkomen. Slechts vijf personen verlieten voortijdig de zaal, misschien vanwege de authentiek hakkelende presentatie van Storm, wat voor hetzelfde geld voor charmant kon doorgaan.

Toetje
Voorlezen uit eigen debuut vormde het toetje. Spannend, want van debutanten weet je nog niet hoe dat gaat klinken. Zoals iemands spreekstem vreemd kan verschillen van de zangstem, zo kunnen schrijvers heel anders praten dan voorlezen. Thomas vertoonde onderkoeld de minste discrepantie met zijn wat saaie fragment. Hanna bracht het hare het vaardigst over het voetlicht. Franca had toch iets streekromannerigs, mede door haar mooie Zeeuwse bijklank. Philip leek iets non-fictiefs voor te lezen. Maartje oogstte met haar grappige dialoog het luidste applaus.

Je krijgt niet meteen de indruk dat deze nieuwkomers hemelbestormend in de weer zijn. Dus vraag je je in gemoede af welk werkje nodig gesavoureerd moet worden, terwijl je nog lang niet, om maar wat te noemen, alle verhalen van Nabokov achter de kiezen hebt, en die van Tsjechov evenmin.

De in 1994 met Blauwe maandagen gedebuteerde Arnon Grunberg heeft volgens bepaalde kenners de beste roman van de gaande eeuw geschreven: Tirza. Inmiddels natuurlijk ook door toneel en film verschalkt. Wie gaat dat ooit nog evenaren?