Vrijdag

Het is vrijdag. Georges Vermeersch komt vervroegd vrij uit de gevangenis. Hij was veroordeeld voor incest met zijn minderjarige dochter. Inmiddels heeft zijn vrouw Jeanne er geen gras over laten groeien en heeft het aangelegd met zijn goede vriend Erik. Bovendien is ze pas bevallen van zijn dochter. Verstoorde relaties alom. Je vraagt je af: komt dit ooit nog goed?

Overspel alom

Georges en Jeanne voeren een strijd met elkaar en met zichzelf om het verleden te vergeten, de eigen schuld onder ogen te zien en elkaar te vergeven. Het frappante is dat het eerst lijkt alsof alleen Georges de blaam treft, maar nee, alle personages in het stuk maken zich schuldig aan ontoelaatbare seksuele handelingen. De man pleegt ontucht met zijn dochter, de vrouw bedriegt haar echtgenoot en de huisvriend mengt zich in een huwelijk.

Niet voor niets kiest Hugo Claus voor seksualiteit als onderwerp. Het is het terrein waarop de menselijke aandrang het grootst is en tegelijkertijd de oproep tot zelfbeheersing het luidst klinkt. Regisseur Johan Simons heeft dat prima verpakt. Wat leidt tot vragen als: wat is goed en wat is fout? Als toeschouwer kijk je soms afkeurend naar het toneel, maar uiteindelijk zou je wel begrip kunnen krijgen voor de situatie. Het heeft even iets weg van een sprookje als blijkt dat Georges en Jeanne laten zien dat liefde alles overwint. Het is een mooie gedachte, maar terugredenerend naar wat er is voorgevallen, zet dat je wel weer met beide benen op de grond.

Besnuffelen

Bert Luppes, Elsie de Brauw, Fedja van Huêt en Yonia Spijker zijn allen prima acteurs. Ze hebben met Vrijdag een goed stuk neergezet in een rustig tempo. Je maakt de ontwikkeling van de personages van minuut tot minuut mee. Soms wel met iets teveel diepgang, waardoor het stuk aan de lange kant is met twee uur en twintig minuten. Op sommige momenten kabbelt het stuk voort, maar er zijn ook momenten die voor een opleving zorgen. Zoals bijvoorbeeld de scène met Georges en zijn dochter Christiane. Vader en dochter kruipen naakt over het toneel en besnuffelen elkaar. Vader kust Christiane op haar kont en ze verdwijnen achter het rode bankstel. Incest: niet iedereen zal het fijn vinden om hiermee geconfronteerd te worden, maar het is wel discreet verpakt en heeft ook wel degelijk een functie in dit toneelstuk.

Wat minder gelukt is, zijn de Vlaamse dialogen. Heel het toneelstuk wordt in het Vlaams gesproken. Grappig, dat is het wel, maar ook heel onnatuurlijk. Zo nu en dan vielen de spelers even uit hun Vlaamse rol. Zonde! Het decor mag er wel zijn: simpel en mooi, met een leuk effect als de toneellampen heen en weer zwaaien.

Het is een aparte Vrijdag. Het thema liefde spreekt aan en komt op een bijzondere manier aan de orde. Ontucht en vreemdgaan, schuldgevoelens en vertrouwen gaan hand in hand. Keur je het af of geef je deze mensen een tweede kans? Je zit tijdens de voorstelling niet steeds op het puntje van je stoel, maar het blijft wel interessant dankzij de goede acteurs die het stuk sterk hebben neergezet.

Vrijdag wordt nog tot en met 7 juni gespeeld. Voor de speellijst en meer informatie kijk op: ZTHollandia.nl