Scènes uit een huwelijk (Toneelgroep Amsterdam)

Van Hove ziet het huwelijk als de kleinste cel van onze maatschappij, waarin we leren samenleven en de ware aard van de liefde kunnen ontdekken. Met deze bewerking van Bergmans tekst, die dertig jaar na dato nog steeds sterk en herkenbaar is, laat hij zien hoe hard die leerschool kan zijn. Je beleeft de gevechten, de twijfels en de angsten van Johan en Marianne, een op het eerste gezicht perfect koppel. Een genadeloos beeld van een huwelijk ontvouwt zich, vanaf het prille begin tot het haast onontkoombare einde

Verleden en toekomst

Er zijn drie Johans en Mariannes in dit stuk. Je neemt plaats op het podium van de schouwburg, dat door het ingenieuze decor van Jan Versweyveld in drieën is verdeeld. In elk gedeelte speelt een ander koppel op hetzelfde moment een andere scène, en omdat je driemaal naar een volgend gedeelte wordt geleid, zie je de drie scènes in willekeurige volgorde. Door de beperkte speelruimte die deze setting met zich meebrengt, zit je heel dicht op de acteurs, en dit vergt veel van hun spelprestaties. Je voelt je daarbij ongemakkelijk als een indringer, een voyeur. Op onverwachte momenten klinkt er geschreeuw en gehuil uit aangrenzende ruimtes. Je krijgt glimpen en echo’s van scènes die nog komen gaan of die geweest zijn, en er ontstaat een mooi samenspel tussen heden, verleden en toekomst.

Verschillende gezichten

Na de pauze bekijk je een deel van de voorstelling vanuit je stoel in de zaal, maar je eindigt weer op het podium, dat nu één grote ruimte is geworden. Het decor is opgehesen en hangt haast dreigend boven je hoofd. Alles is ontmanteld en zichtbaar op het toneel, en de verrotte wortels van het huwelijk liggen bloot. Zij cijferde zichzelf altijd weg, hij werd nooit volwassen, en ondanks de jarenlange intimiteit bleven ze vreemden. De zes acteurs spelen soms samen synchroon dezelfde scène, wat meerdere interpretaties tegelijk mogelijk maakt. Vooral de Marianne van Hadewych Minis is mooi en emotioneel, en de Johan van Roeland Fernhout overtuigend en charmant

Achtbaan

De haast onvermijdelijke echtscheiding is een explosie van geweld, die door de acteurs heel intens wordt neergezet. Doordat er niet twee maar zes mensen elkaar te lijf gaan, en je er weer zo dichtbij zit, is de impact overweldigend. Je kunt nog maar moeilijk geloven in een hoopvolle afloop. Zouden deze twee mensen elkaar en de liefde beter hebben leren kennen, of zijn ze gewoon net zo moe als jij geworden van het vechten en de verwarring? Als je na vier uur de zaal verlaat, tril je nog na van deze rit in de emotionele achtbaan die huwelijk heet. Lang en gelukkig samenleven is niet altijd gemakkelijk, en dat is deze voorstelling ook niet. Wel heel mooi, veelzijdig, indringend en confronterend.

Scènes uit een huwelijk is nog te zien tot en met 18 juni 2005.