De Kruistochten

De originele titel van het stuk, The Norman Conquests, klinkt minder vaag. Het draait immers voor een groot deel om womanizer Norman die een familieweekend bijna weet te verzieken met zijn veroveringen. Hij had een romantisch weekendje in Nieuw-Vennep gepland met Annet (z’n schoonzus). Zij had daarom de rest van de familie opgetrommeld om dat weekend voor haar zieke moeder te zorgen, zodat zij ervan door kon gaan. Maar haar geweten speelt op en ze besluit thuis te blijven. Een ‘gezellig’ weekend met haar broer, schoonzus, zus, een huisvriend (waar ze ook wel wat voor voelt) en zwager Norman. Kan het nog ingewikkelder? Je begrijpt dat de gemoederen hoog op lopen. En de liefde..?

Verrassen

Deze trilogie zit geniaal in elkaar. Drie maal worden de gebeurtenissen van dat weekend vanuit een ander perspectief verteld. Saai? Nee, integendeel. De gesprekken zijn intrigerend en elk stuk brengt heel veel moois. Alle gaten worden opgevuld en er wordt naar antwoorden gezocht op de opgeroepen vragen als: hoe lang is liefde houdbaar en hoe overleef je het huwelijk? Het toneelstuk blijft verrassen, keer op keer. Er wordt steeds wel weer voor een grappige of aparte wending gezorgd. Het zorgt ervoor dat je je geen moment verveelt, ook niet als je denkt dat een bepaalde scène je toch wel bekend voorkomt. Een klein detail: De Kruistochten duurt in totaal maar liefst vijf uur.

Jaap

In dat tijdsbestek wordt er geschreeuwd, gedronken, gegeten, gehuild, gelachen en gevreeën. De zes acteurs halen alles uit de kast. De personages zijn uitvergroot en voor iedereen herkenbaar. Zo is er bijvoorbeeld een contactgestoorde, een kinderlijke man, een hysterische vrouw, een koele kikker en een romanticus. Jammer genoeg komt een enkeling minder goed uit de verf. Norman (Hans Kesting) en Annet (Karina Smulders) stelen in ieder geval de show. Ze spelen overtuigend, komen grappig en verrassend uit de hoek en weten natuurlijk over te komen. Een leuke bijrol is weggelegd voor de rode kater bovenop het dak van de portocabine op het podium. In de wandelgangen wordt hij Jaap genoemd en tijdens de voorstelling ligt ‘Kat’ vrij stil en kijkt alleen verstoord om zich heen als het publiek applaudisseert.

Derde oog

Apart in dit stuk is het zogenaamde derde oog. Na elke scène zie je op een groot scherm de gebeurtenissen nog eens in rap tempo. Ze zijn meestal van bovenaf gefilmd. Soms voegt het iets toe, maar meestal is het een herhaling van wat je net hebt gezien. Het derde oog is misschien de zieke moeder, die je het hele stuk niet te zien krijgt. Het is in ieder geval een leuke vondst en onderbreking. Het podium biedt verder weinig behalve chaos. Er is geen duidelijke woonkamer, keuken of tuin. Wel staat er een portocabine midden op het podium. Op de voorkant daarvan geeft een lichtkrant steeds de tijd en de dag aan.

Opmerkelijk

The Norman Conquests is geschreven door Alan Ayckbourn in 1973. De man van de komedies. Dat juist Ivo van Hove dit stuk regisseert is opmerkelijk, want hij staat niet bepaald bekend om zijn vrolijke stukken. Toch brengt hij het er indrukwekkend goed vanaf. De Kruistochten is een grappig stuk gebleven met op de juiste momenten plaats voor een wrang moment. Het is de eerste keer dat dit stuk in Nederland wordt opgevoerd en met succes. De Kruistochten is de eerste van vier huwelijksdrama’s die Van Hove de komende jaren bij Toneelgroep Amsterdam regisseert. Hopelijk brengt hij het er dan net zo goed vanaf als met dit stuk.

Het moge duidelijk zijn dat dit een toneelstuk is dat je gerust iedereen kan aanbevelen. Vertel er voor de zekerheid maar niet bij dat het 5 uur duurt, want dat wil nog wel eens afschrikken. Maar in de zaal merk je daar weinig van. Goed spel en een prachtig, grappig verhaal met ontroerende momenten: De Kruistochten bevredigt tot het eind.

De Kruistochten wordt nog tot en met 18 februari 2005 gespeeld.