Overweldigend op een geweldige manier!

De kunst van acteren

Theu Boermans (1950), regisseur van het stuk, is al heel zijn leven gefascineerd door Faust. Wellicht is het die fascinatie, die zorgt dat het een fantastisch stuk is geworden. De acteurs waren grandioos. Zij wisten het hoge niveau van taal toegankelijk te maken. Het script was in handeling als Barokke taal maar maakte soms een uitstapje naar straattaal. De acteurs droegen foutloos de onvergefelijke rijmende tekst over. Het was ongelofelijk knap voor de ongeveer drie uur durende voorstelling.

Er gebeurde heel erg veel in de voorstelling. Het stuk overkwam je. Zittende in mijn stoel wist ik mij af en toe geen houding te geven. Naakt, seks en waarheden maakte mij als kijker oncomfortabel. Die oncomfortabelheid deed pijn, maar op een goede manier. Het was de pijn van herkenning van waarheden over de menselijke natuur, die je soms liever ontloopt, op een grandioze theatrale manier in je gezicht geduwd.

(16+)

De voorstelling staat verkondigd als 16+. Waarom? Seks, naaktheid, drugs en moord zijn belangrijke thema’s in het stuk. Dat kan een reden zijn om de voorstelling aan te raden voor ouder publiek. Zou ik de voorstelling aanraden voor kinderen of jongeren? Naar mijn mening vraagt de voorstelling een bepaalde levensrijpheid om het echt te kunnen waarderen.

Na de pauze

Wanneer Helena (van Troje) het podium betreedt, in deel 2, lijkt het alsof er ineens een compleet losstaande verhaallijn wordt aangesneden. Toen de Homunculussen (de kunstmatige mens zonder de ziel) kort daarop in morph-pak het podium betraden, leken we mijlenver verwijderd van wat we zagen voor de pauze. Goethe schreef het originele Faust II pas 17 jaar later. Het is wellicht daarom dat deel 1 en deel 2 onverenigbaar lijken. Ik vond deel 1 toegankelijker. Deel 2 kende een hogere mate van abstractie.

Even inlezen

De zaal uitlopend hoorde ik iemand uitroepen ‘ik snapte er helemaal niets van!’. Al geloof ik dat deze persoon in de minderheid was, is het een begrijpelijke reactie. Het script vereiste concentratie van het publiek. Om de voorstelling te kunnen volgen is het wenselijk om de legende van Faust of de bewerking van von Goethe te kennen (of het Wikipedia artikel door te lezen).

De voorstelling geeft de kijker de vrijheid om te interpreteren. Zo worden er in het stuk suggesties gedaan die aan de vrije interpretatie worden overgelaten. Na de voorstelling vroeg ik bijvoorbeeld aan acteur Daniël Kolf of hij het was die zijn zus had bezwangerd, of dat het Faust was. Daarop haalde hij lachend zijn schouders op. Er blijven dus zaken voor mij een mysterie en wellicht ook voor de acteurs? De voorstelling legt je in ieder geval geen woorden in de mond.

Aan het eind van de avond was ik moe, van alles wat ik had gezien, gevoeld en meegemaakt. Precies alles wat ik hoop na een avondje theater. Ik raad u van harte aan om eens naar het Nationale Theater in Den Haag te gaan om deze geweldige voorstelling te zien!