Reis langs de vier seizoenen van het leven

Wie een paar voorstellingen van Van den Hoeks hand heeft gezien, had al na vijf minuten geweten dat dit werkje van Oorkaan onder haar regie tot stand is gekomen. En zo niet zo snel, dan toch zeker aan het slot, waar goed en kwaad zo goed en zo kwaad niet blijken. Want dat is bijna net zo typisch Van den Hoek als het houten huisje op palen dat lijkt te leven, als de folkloristische kleding die de spelers dragen, als de opzwepende balkanmuziek die ze spelen en als de kleine, speelse Marica Bujáki die vaak in haar werk te zien is. En dat is niet alleen aan Van den Hoek te danken, maar ook aan haar vaste vormgeefster Kim Arntzen, die een sterke lijn in het beeld weet neer te zetten en daarmee het karakter van Van den Hoeks werk geweldig ondersteunt.

Oer, zo zou je het kunnen noemen, lief en hard tegelijk, maar zonder oordeel. En daarmee, bewust dan wel onbewust, een oordeel vellend over de oordeelgevers.

Groeien
Dit verhaal over de seizoenen, en tegelijk ook over ontstaan, groeien, opvoeden, loslaten, is een mooie introductie voor wie nooit eerder een Van den Hoek zag. Beeldend, mooi tot de kern teruggebracht, universeel en uitermate geschikt voor heel kleine én heel grote mensen.

De vloer is bedekt met een laag gemêleerde, onbewerkte schapenwol: de aarde. Erop staat een soort strandhut op palen: het huisje van de eigenaren van het stukje land. En naar later zal blijken ook de ‘orkestbak’ voor Csókolom, een groep enthousiaste, goede muzikanten die gemiddeld wat beter muziek maken dan dat ze acteren. Daar tegenover staat dat hun ongepolijste, wat onbeholpen houding goed past bij de oersfeer van de voorstelling. Zelfs de van nature tamelijk galante hoofdrolspeelster Marica Bujáki is namelijk lekker houterig, dit keer. Als pasgeborene strompelt, struikelt, waggelt ze over de vloer – ze heeft immers net ontdekt dat ze benen heeft om dat mee te doen. En ook verderop in de voorstelling houdt ze dat ongedwongene, dat onbevooroordeelde, dat prettig naïeve van een jong kind; van de natuur ook. Ze is tegelijk een plant en een meisje, de spruit van dit boerengezin.

Meeleren
Ze leert, ze speelt, ze ontdekt – en de jonge kijkertjes leren afwisselend gebiologeerd en geamuseerd met haar mee, al kletsend over wat er op de vloer gebeurt. De instrumenten van het orkest geven meer dan sfeer, ze volgen de seizoenen, beginnen licht en luchtig in de lente, worden opzwepend zwoel en swingend in de zomer, blazen het meisje weg in de herfst en laten voelen dat ze het koud krijgt als de winter begint. Je volgt haar pad, leeft met haar mee en telkens als je denkt: nu is het afgelopen, gebeurt er weer iets verrassends waar je bij wilt blijven.

Dwars door alle invloeden van buiten heen blijft het meisje steeds dicht bij zichzelf. Eigenzinnig maakt ze vriendjes met de kraai, die door de boeren wordt gehaat en weggejaagd. Ook als ze, na het overleven van weer een winter, op eigen benen mag staan, houdt ze vast aan haar oorsprong en kiest ze de weg die haar intuïtie haar zegt te gaan. Precies zoals haar geestelijk moeder het gewild heeft.