Het leven een droom (NTGent)

De oorspronkelijke toneeltekst werd in het 17e eeuwse Spanje geschreven door hofschrijver Calderón de la Barca en speelt zich af in de aristocratische katholieke bovenklasse. In deze bewerking van NTGent is de strijd tussen sterveling en God vervangen door een innerlijke strijd tussen drift, hoofd en hart. De tekst werd flink gekortwiekt maar het surrealistische karakter bleef bestaan.

Vervreemdend

Het toneelbeeld toont het hof. Zes muzikanten maken deel uit van de scène en brengen, aangevuld met de prachtige stem van zanger Christopher Homberger, op klassieke instrumenten muziek van componist Peter Vermeersch ten gehore. Er zijn wat strikken en kwikken en vreemde barokke stoelen, maar dit laagje schone schijn heeft vervreemdende, scherpe kanten en houdt niet lang stand. De slepen en rokken raken besmeurd met aarde, water of bloed, er wordt geschreeuwd, gesnuifd en geworsteld, en onder het rode tapijt blijken meedogenloze stalen rails verborgen te liggen die naar een gesloten deur in de ruwhouten achterwand leiden.

Van monster naar mens

Daar verbergt de koning zijn zoon Sigismond, die hij twintig jaar geleden opsloot na de voorspelling dat deze op bloederige wijze de scepter zou gaan zwaaien. Nu besluit de koning, aan het einde van zijn krachten, om Sigismond toch een kans te geven om zich een waardig troonopvolger te tonen. De getergde, beestachtige Sigismond ontwikkelt zich vervolgens via geweld, drift, twijfel, revolutie, bevrijding, wraak en vergeving zowaar tot een vorst. Of in ieder geval tot een vorst met een menselijk gezicht.

Indrukwekkend scala

Aus Greidanus jr. speelt Sigismond mooi en sterk en vakvrouw Betty Schuurman is, met weinig tekst, toch zeer aanwezig als de rondwarende, gestorven koningin. Het spel van alle acteurs is goed en intens en fysiek. Een indrukwekkend scala van mogelijkheden wordt gebruikt om de tekst kracht bij te zetten. De spelers liggen, vallen, rennen, hinken, draaien, dansen, zingen, toeteren, spugen of zijn juist volkomen onbeweeglijk. Ook krijgen sommige tekstregels een extra dimensie door ze een paar maal te herhalen. Gecombineerd met de muziek en het eenvoudige, maar rijke, decor is dit een (nogal lange) voorstelling vol betekenissen geworden.

Vragen

Ambivalente betekenissen. Want de strijd tussen drift, hoofd en hart is niet eenvoudig. Wanneer is geweld geoorloofd en wanneer is vergeving meer op zijn plaats? Wat is het verschil tussen angst en loyaliteit, tussen eigenbelang en liefde? Wat is menselijkheid en wat is rechtvaardigheid? Deze actuele vragen, die het overdenken waard zijn, brengt dit vreemde, wonderlijke verhaal voor het voetlicht.

Het leven een droom is in Nederland nog te zien tot en met 5 november 2006. Meer informatie over speeldata, ook in het buitenland, vind je hier.