Verdwaald in jezelf

Snelle aftakeling

Jaap de Groot is een typische intellectueel; zijn omvangrijke boekenkast biedt de bioloog in ruste een venster op de wereld. Hij is gelukkig getrouwd met Ria, heeft kinderen en een handvol kleinkinderen. Maar Jaap vergeet dingen. Waar zijn bril is en wat voor dag het is en zijn eigen adres. Hij kan er om lachen, het trekt wel weer bij en gelukkig zijn de winkels dichtbij. Maar het wordt alleen maar erger. Zijn beginnende dementie doorkruist ieders toekomstbeeld. Wat doe je als je man ’s nachts in een hoek van de slaapkamer staat te plassen? Eveline Karssen laat als de vrouw van Jaap een scala aan emoties zien. Ongeloof, woede maar vooral wanhoop. Haar man vervreemdt van de wereld en van haar, hoe lang houd je zo’n leven vol? Met Ria leef je mee als toeschouwer, maar het personage dat ontroert is Jaap. De sympathieke man die in korte tijd alle grip op zijn leven verliest raakt je. Natuurlijk is hij angstig wanneer hij naar de dagopvang moet. Een nachtmerrie waaruit je niet kunt ontwaken lijkt het, wat moet hij in dat gekkenhuis. Zijn ontreddering en snelle aftakeling grijpen je naar de keel. Als de broeder “je voet” zegt, steekt hij welwillend zijn hand uit.

Multimediale vorm

Alzheimer is een onderhoudende opera, intrigerend en actueel. Vooral de samenzang van het koor klinkt prachtig, net als de muzikale uitvoering. Maar de voorstelling wil meer zijn dan dat, het wil deze ziekte en de bijbehorende problematiek inzichtelijk maken. Een groot beeldscherm laat een arts het ziektebeeld beschrijven en een ziekenverzorger vertellen over de passie voor haar vak. Deze educatieve intermezzo’s vormen een stijlbreuk die zo consequent is doorgevoerd dat zij snel went. De commentaren vervullen hun functie naar behoren, het probleem zit hem in het streven naar volledigheid. De verkleuring van het personeel in de verpleegtehuizen is een problematiek op zich en voert te ver. Bovendien speelt dit gegeven geen rol in het verhaal. De politica die zich schaamt voor de schraalheid in de zorg zegt hele ware dingen, maar hoort thuis in de aflevering van de actualiteitenrubriek waar het beeldmateriaal uit komt. Wanneer een ethicus het vraagstuk van Alzheimer-patiënten en euthanasie op beeld toelicht, werkt deze multimediale vorm wel. Met de vraag in je achterhoofd wat kwaliteit van leven is als je persoonlijkheid verdwijnt en je verdwaalt in je eigen innerlijk is de overlijdensscène van Jaap met zijn familie aan het bed des te schrijnender.

Alzheimer is nog te zien tot en met 25 april 2007.
Zie ook:www.muziektheaterunie.nl