Lekker klevende zuurtjes
“Ze plakken aan elkaar”, zegt Will, terwijl ze verlekkerd twee kleverige zuurtjes van elkaar lospulkt, “net als wij.” Brak is een kleine voorstelling gespeeld door Olga Zuiderhoek en Leny Breederveld, over twee hoogbejaarde zussen die in hun nadagen nog steeds samen zijn. Ze scheppen een luchtje op een bankje in het park, en de middag en hun leven glijdt aan ons voorbij.
~
Gekibbel en geredder
Gekibbel, geredder en herinneringen voeren de boventoon. Is een nieuwe blouse als verjaardagscadeautje nog wel de moeite? Hoe onthoud je dat in het blik waar cacao op staat de knopen zijn opgeborgen? Een verspiedertje is een felbegeerd object. Wat was ook al weer dat puzzelwoord van vijf letters? En wat vindt God er eigenlijk van? Behalve de kanker van Tosca en de nieuwe heup van Will komt ook ‘de ziekte van Stel’, zoals ze het zelf noemen, regelmatig ter sprake: “Stel, moeder had opgepast die middag…”
De gezusters zijn bij vlagen nog scherp en eigenzinnig, maar het valt niet mee om te leven met het einde voor ogen, met de onvervulde wensen, de gedane zaken en elkaar. Vergeetachtigheid eist zijn tol terwijl tegelijkertijd het verleden sterk leeft, en diepere sporen heeft getrokken dan het heden ooit nog zal kunnen doen. Een dood vogeltje roept al snel herinneringen op aan een dood broertje, en Broertjes sterfdag is voor Will en Tosca nog zo vers alsof het gisteren was. Het vogeltje raakt temidden van de levendige herinneringen uit het oog verloren.
Traag en terloops
Frank Houtappels schreef de tekst van Brak en de regie is in handen van Michiel van Erp. Ze maken sinds begin 2005 deel uit van de artistieke leiding van de Mug (naast Joan Nederlof en Marcel Musters) en werkten al eerder samen voor VPRO’s TV7 en de Koekoeksclub. De lekker scherpe humor is herkenbaar, maar deze voorstelling is daarbij vooral subtiel.
~
ziltig water, ergens tussen zoet en zout in. Zo vermengt ook deze dialoog heden en verleden, liefde en haat, humor en verbittering, vertedering en ergernis op een haast terloopse manier. Er wordt weinig versneld, dramatisch aangedikt of hapklaar opgediend; we zien een voorstelling zonder karikaturen, valse nostalgie of romantiek. De twee ijzersterke actrices tekenen hun karakters enkel met tekst en lichaamstaal en haast zonder hulp van grime, handeling of plot. Het decor en de kostuums zijn stijlvol en minimaal. De kabbelende, maar fascinerende dialoog die zo ontstaat zou je bijna opgevangen kunnen hebben tijdens een lunchpauze op een bankje in het park.
Ouder
Maar toevallig is het allemaal niet. De Mug wordt ouder. In voorafgaande theaterproducties was al een hoofdrol weggelegd voor de moeder (sMoeder) en de oudere actrice (Brünnhilde 40+ ) en nu klinken in Brak de stemmen van deze twee bejaarde dames. Er lijkt meer plaats te komen voor bespiegeling, de dood en de vergankelijkheid, terwijl het resultaat toch fris en bijzonder blijft. Een knap gemaakte voorstelling, dit eigenzinnige, grappige en kleine verhaal over de nadagen van het leven.
Brak is nog te zien tot en met 23 december 2005. Meer informatie over speeldata vind je
hier.
Mark Engelen 
