Theater / Voorstelling

Alleen op de wereld met een stel herten

recensie: Gienke Deuten / Toneelschuur Producties - Alles is goed

Wat doe je als het besef tot je doordringt dat je met zijn tweeën de laatste mensen op aarde bent? Dat is het uitgangspunt van de eerste voorstelling van regisseur Gienke Deuten bij Toneelschuur Producties. Een man en een vrouw staan aan het einde van de beschaving. Alles wat over is: een muur, een wel heel bekend voorkomende diamanten schedel en vijf herten. Dit mag pessimistisch klinken, maar mondt verrassend genoeg uit in een bizarre en vooral humoristische voorstelling.

~

Aan het begin van het stuk staat de muur nog overeind. De ruimte, waarin twee mensen rondlopen, die elkaar wel kennen maar verder geen innige band hebben, doet denken aan een ondergrondse bunker. Toch weten vijf herten binnen te dringen en de muur omver te werpen. De man, gespeeld door Willem de Wolf, en de vrouw, Maureen Teeuwen, proberen zich vast te klampen aan alles wat ze nog hebben, maar de herten vertellen hen: er is niets meer. Jullie zijn de enige overgebleven mensen op aarde. Eerst proberen ze het te ontkennen, maar wanneer dat niet meer lukt, maken ze er maar het beste van. Zo verklaart Wim Maureen de liefde, want ‘jij bent de enige’. Waarop Maureen antwoordt: ‘ja, maar ik ben toch ook de énige?’ Ook willen ze een kunstwerk maken voor het nageslacht, om hun situatie te laten zien. Dat leidt tot een hilarische scène waarin Maureen met behulp van dropjes probeert de herten te laten poseren als de grote werken uit de kunstgeschiedenis, en wanneer ze na vele pogingen hen eindelijk even op de goede plek heeft staan, is Wim vergeten te tekenen. De twee doen hun best om te overleven, maar of ze uiteindelijk in staat zijn de beschaving voort te zetten is maar de vraag. Alles wat ze achterlaten is een simpele houtskooltekening, waarmee we terug zijn bij de grottekeningen van duizenden jaren geleden.

Prima acteerwerk


Het zijn vooral de acteurs die het stuk krachtig maken. Zij weten door hun spel en timing de humor feilloos over te brengen. Wim en Maureen worden neergezet als twee antihelden, niet precies de Adam en Eva die je als laatste mensen verwacht had. Ze proberen zich vast te houden aan de sociale regels van de samenleving die hen ontvallen is. Dat maakt deze personages geestig en tegelijkertijd herkenbaar in de bizarre wereld van de voorstelling. Die wereld wordt door de vijf herten beheerst. Elk hert heeft eigen trekjes en vreemde keelgeluiden en soms lijken de jonge acteurs een wedstrijdje te doen wie er het meest onnozel kan kijken. Dat wordt echter nergens overdadig, omdat het in de lijn van het verhaal blijft. Soms kunnen de herten praten, zelfs Noors, en soms huilen ze, waardoor ze ineens menselijke trekken krijgen. Maar ze kunnen ook bedreigend zijn, wat versterkt wordt door de reactie van Wim en Maureen. Door hun herkenbaarheid wordt het publiek telkens geconfronteerd met de vraag: wat zou je zelf gedaan hebben?

Symboliek


~

Gienke Deuten is als regisseur inmiddels een tijdje bezig in de theaterwereld. Ze ontving in 2004 nog de Prins Bernhard Cultuur Prijs voor jong talent en daarop volgde een aantal succesvolle samenwerkingen, die vooral op festivals als Oerol goed ontvangen werden. Met Alles is goed levert ze ook in haar eentje een prima voorstelling af. De bizarre elementen leveren voor de leek een mooie avond op, maar er is ook veel symboliek in te ontdekken. Zo staat er een Vanitas-voorstelling op het toneel, in de vorm van een tafeltje met daarop allerlei voorwerpen die verwijzen naar de dood en de vergankelijkheid, met als grappige twist de schedel van Damien Hirst. De herten, die ook een belangrijke betekenis hebben in de Noorse mythologie, staan hier voor de natuur, terwijl de mensen de cultuur representeren. Ze beïnvloeden elkaar steeds meer. De symboliek geeft een diepere betekenis aan een stuk dat zonder die kennis ook genoeg weet toe te voegen.

Met acteurs die je kunnen raken, subtiele humor en symboliek weet Gienke Deuten zo een voorstelling neer te zetten die tegelijkertijd vermaakt en tot nadenken stemt. Een mooie combinatie die leidt tot een bijzonder stuk. Er zit niets anders op dan vol ongeduld te wachten op Deutens volgende voorstelling.

Alles is goed is nog tot en met 20 december te bekijken in onder meer Amsterdam en Den Haag.