Atreus en Thyestes (Dood Paard)

De tweelingbroers treffen elkaar in het restaurant van Atreus in Parijs. We worden deelgenoot gemaakt van hun gesprekken, terwijl ze wachten op het eten dat maar niet verschijnt. En wij wachten mee. Op wat komen gaat, en veel goeds kan dat ondanks al hun beste bedoelingen haast niet zijn, zo weten we uit de proloog. Want Atreus weet nog niet dat zijn vrouw, die op het punt staat te bevallen, zwanger is van Thyestes. En Thyestes weet nog niet dat zijn vijf kinderen die door Atreus zijn vermoord zo dadelijk als maaltijd zullen worden opgediend. Toch zien we ze om de tafel zitten in een oprechte poging zich met elkaar te verzoenen. Zullen ze in staat zijn om elkaar te vergeven en zo de vloek te breken?

Schijnbaar nonchalant

De twee acteurs Oscar van Woensel (Atreus) en Gillis Biesheuvel (Thyestes) zijn ook de makers en de tekstschrijvers van dit stuk. Ze doen geen moeite om in de huid van hun personages te kruipen, en lijken nonchalant en brutaal als zichzelf op het podium te staan. Ze werken echter al jaren samen en zijn goed op elkaar ingespeeld. Hoewel de tekst met veel spreektaal toevallig en associatief lijkt, is elke “eh…” en elke stilte nauwkeurig vastgelegd, zo blijkt uit het tekstboekje. Ook het onhandige dansje aan het begin van het stuk is wel degelijk ingestudeerd. Deze typische speelstijl werkt op een vreemde manier, misschien wel omdat de gedrevenheid er toch van af spat en ook omdat het soms ongemakkelijk dicht op je huid kruipt. Vooral de onvoorspelbare agressiviteit die van Woensel als Atreus uitstraalt is heel indringend.

Dreiging

Het decor is eenvoudig en stijlvol en bestaat voornamelijk uit een mooi gedekte tafel. Maar de lamp daarboven is een immense kluwen gitzwarte spots, decorstukken vallen of bewegen ‘per ongeluk’, de wijn die rijkelijk vloeit ziet er steeds bloederiger uit en er zijn spookachtige lichteffecten die net zo plotseling komen als ze gaan. Ook de spelers kunnen onverwacht een bizar gezicht krijgen door uiterlijk of mimiek. De scènewisselingen zijn abrupt en doen soms denken aan een experimenteel gemonteerde film. Hoewel de setting eigentijds is, sijpelt de rauwe gewelddadigheid van de oude mythe er dreigend doorheen.

Derde stem

De dialoog tussen de twee broers wordt aangevuld met een derde stem: een trompet. Trompettist Boy Raaymakers is als een waardige zen-engel op het toneel aanwezig. Zijn tonen klinken door de tekst heen en geven er zo een extra dimensie aan. Muziek wordt taal, net zoals de bij tijd en wijle onbegrijpelijke tekst van deze voorstelling abstract als muziek wordt. Bovendien spreekt Raaymakers de proloog en de epiloog uit. Hij weet met zijn eenvoud, zijn mooie stem en een natuurlijke vertelstijl moeiteloos te boeien.

Anders

Bij een voorstelling van Dood Paard is het onmogelijk je te laten vermaken en lekker in het pluche achterover te leunen. Daarvoor zijn de stukken te experimenteel. De spelers gooien je scherp en abstract hun ideeën toe en je hebt een open blik nodig om te bukken of te vangen. Ben je daartoe bereid, dan krijg je met deze voorstelling een bitter, bizar en veelzeggend sprookje in je schoot geworpen. Betoverend.

Atreus en Thyestes is nog te zien tot en met 2 april 2005.