Een grappige nachtmerrie?

voor een invulling met veel drukte en humor en weinig woorden. De uitwerking had veel beter kunnen zijn.

Het Groningse gezelschap De Noorderlingen is een kweekvijver voor jong talent. Jongeren met gevoel voor theater krijgen de kans om workshops te volgen en te laten zien wat ze kunnen. Met een beetje geluk komen ze in de productiegroep terecht: elk jaar is dat een nieuwe groep jonge spelers die een aantal voorstellingen maakt en daarmee het toneel op gaat. Een succesvol concept, want het is een mooi opstapje geweest voor veel getalenteerde theatermakers. Zo heeft Taco van Dijk, regisseur van deze voorstelling, met zijn eigen voormalige productiegroep het gezelschap De Jongens opgericht. Zij hebben op Oerol gestaan en lovende reacties ontvangen. Een goed vooruitzicht dus voor de productiegroep van 2008-09, die in Droomkoorts uitgedaagd wordt om hun creativiteit aan het publiek te tonen. Dat levert mooie scènes op, zoals de poppenspeler die een andere acteur als pop gebruikt en vervolgens met zichzelf een duet zingt. Of het lanceren van pumps door middel van een draaiend fietswiel. En hoe kom je op het idee om met een pvc-buis tampons op mensen af te schieten?

Weinig rustpunten
Toch zorgen die inventieve, vrije associaties niet direct voor een goede voorstelling. Zo wordt de bedoeling van het stuk niet genoeg benadrukt. Er wordt tussen neus en lippen door iets gezegd over dromen, waardoor je als toeschouwer met een grote vraag blijft zitten: waar gaat dit eigenlijk over? Absurdistisch theater kan heel mooi zijn, maar ergens moet de betekenis van de theatermaker toch duidelijk worden, anders verliest het stuk alle relevantie. Nu blijven de scènes als los zand aan elkaar hangen. Waarom juist dit stuk opgevoerd moet worden, blijft een beetje gissen. Desondanks weten de acteurs de sympathie van het publiek te winnen. Er zit veel humor in de voorstelling en dat brengen de vijf jonge spelers goed over. Ze hebben overduidelijk talent en spelen goed op elkaar in. Het stuk is heel fysiek, er wordt weinig gesproken maar er gebeurt veel. Dit gaat vaak gepaard met grote gebaren en veel agressie. Ook hier wreekt zich het gebrek aan betekenis. Als niet duidelijk wordt waar die verkrachtingen en dat geweld voor bedoeld zijn, wordt het al snel smakeloos en nutteloos. De voorstelling is erg druk en kent weinig rustpunten, waardoor het gevoel beklijft dat de acteurs het toneel als excuus kunnen gebruiken om zich eens lekker uit te leven in een speeltuin.

Humor

Droomkoorts is een absurdistische voorstelling: niets wat er gebeurt is normaal. Het decor van Herman van Keulen draagt hier sterk aan bij. Alles op het toneel, van de tafel tot de balie tot de doeken toe, is met witte en oranje lakens omkleed. Dat werkt vervreemdend, maar het gevoel van een droomwereld of nachtmerrie roept het op zichzelf niet op. Dat moeten de acteurs doen. Zoals gezegd leidt dat tot grote creativiteit, maar het angstige gevoel van een nachtmerrie komt daarmee niet altijd goed tot uitdrukking. Waarschijnlijk komt dat door de humor. Met veel fysieke grappen wordt het publiek echt vermaakt, maar daarmee gaat de strekking van de voorstelling verloren. Humor kan een moeilijk thema soms goed overbrengen, maar een grappige nachtmerrie werkt niet. Dromen zijn vaker inspiratiebron geweest voor het theater, toch wordt er hier niet het optimale uitgehaald. Dat is jammer, want de acteurs doen hun best en hebben de lachers op hun hand. Het thema past echter niet bij de uitwerking.

Ondanks de talentvolle acteurs is Droomkoorts geen sterke voorstelling. De strekking wordt nergens duidelijk, waardoor de relevantie van het stuk te betwijfelen is. Wat overblijft, is de belofte van een interessant idee, maar een uitwerking die zich vooral op fysieke drukte richt en daardoor nergens die belofte inlost.

Droomkoorts van De Noorderlingen was op 10 en 11 maart 2009 te zien in het Grand Theatre in Groningen.