8WEEKLY

Waar ligt Mekka eigenlijk?

Artikel: Spiritus

Een van de meest bekende en succesvolle programma’s van de NCRV is Man Bijt Hond. Dit programma, dat rond etenstijd wordt uitgezonden, geeft op eigenzinnige wijze een doorsnee van de Nederlandse samenleving. Met het programma Spiritus doet de NCRV in principe hetzelfde, alleen gaat het hierbij over de wereld van het geloof. In verschillende korte items wordt een mengelmoes aangeboden betreffende zeer uiteenlopende zaken omtrent religie. Niet erg diepgaand, maar wel vermakelijk.

~

Zo laat een jongen van de priesteropleiding zien hoe het is om mee te lopen in een ouderwetse processie ter ere van de heilige Willibrord. We werpen hierbij een korte blik achter de schermen van de Rooms-Katholieke tradities en we leren dat het toch wel heel zwaar is om een schrijn door de stad te dragen en dat ook priesters in opleiding na een flinke inspanning een lekker biertje nemen. In navolging van de vakantieman, die toeristen op een kaart liet aanwijzen waar zij nou eigenlijk op vakantie waren, vroeg Spiritus de Nederlander in welk land Mekka ligt. Na veel belachelijke antwoorden biedt de redactie zelf het verlossende woord. Oh, ja in Saudi-Arabië natuurlijk.

~

Met eten de buurt in

Verder gaat Spirtitus op bezoek in het plaatsje Godlinze, de enige Nederlandse plaatsnaam met het woord God erin. Er wordt gepraat met de eigenaar van een vermaard beeldenpark aldaar en met mensen uit de kerk. Ja, je had hetzelfde kunnen doen voor Baflo, Wierden of Ureterp, alleen kennen deze dorpen geen directe naamsverbindtenis met het christelijke geloof. Wel leuk is het item over de islamitische Hanife, die volgens traditioneel recept een gerecht kookt en dat volgens het geloof uit moet delen aan zeven mensen. Zij gaat de buurt in en geeft iedereen een bakje eten. Leuk item, al lijkt het me vooral interessant om na te gaan hoeveel van deze oerhollanders daadwerkelijk van dit Turks-Islamitische gerecht (met daarin een kilo suiker) hebben gegeten.

Alle items duren slechts een paar minuten. Het is dus inderdaad het soort zap-televisie volgens de Man Bijt Hond-formule, die overigens uitstekend werkt tijdens het eten, na een lange werkdag. Dan moet de inhoud niet al te moeilijk zijn. Spiritus biedt geen aanleiding tot overpeinzing, daarvoor is het programma te luchtig en te afwisselend samengesteld. De meeste religieus getinte programma’s dagen je uit om ook eens over het geloof of spiritualiteit na te denken. Die prikkel voel ik geen moment bij het kijken naar Spiritus.

Het boeddhisme en ik

Het programma heeft een erg leuke website, met daarop een test. Na het beantwoorden van een twintigtal vragen, wordt er een suggestie gedaan betreffende de religie die het best bij jou zal passen. Ik heb die test natuurlijk gedaan en ik moet zeggen dat de vragen en antwoordmogelijkheden hier en daar een beetje bizar overkomen. Ik vraag me bijvoorbeeld af welke Nederlander liever zijn auto met een noodgang in de sloot rijdt om een schaap te ontwijken. Liever een dood schaap dan een whiplash zeg ik dan maar.

~

Uit de test bleek dat het boeddhisme de meest geschikte religie voor mij was, met het humanisme en het jodendom als een goede tweede en derde. De site biedt ook nog eens heel kort profiel van de verschillende godsdiensten, waaruit blijkt dat het boeddhisme helemaal geen godsdienst is maar een levenswijze, want Boeddha is natuurlijk geen god maar een mens. Je kunt zelfs een vraag stellen die wordt beantwoord in stijl van deze levenswijze: zou een miljoen euro mij gelukkiger maken (vraag uit de categorie geld en bezit)?

Zoals de akker bedorven wordt door onkruid, zo de mens door zijn begeerten.
(Boeddha)

Nee, dus. Een andere vraag in de categorie leven en dood: als ik sterf, zie ik dan mijn familie weer terug in bijvoorbeeld het hiernamaals?

Beleef plezier aan het leven, dan zal het leven je omarmen.
(Anonieme Oosterse wijsheid)

Dat is wel een vreemd antwoord, nog een keer proberen.

Jullie gaan ook eens dood. Hoe kun je, als je dat weet, nog ruziemaken?
(Boeddha)

Mmmmm…

Het is ook mogelijk om een opdracht mee te krijgen in de stijl van de verschillende religies of levenswijzen. Bijvoorbeeld op het gebied van werk en carrière: “praat die onenigheid met je collega nou eindelijk eens uit.” Of op het gebied van lichaam en gezondheid: “probeer minimaal een keer in de week vegetarisch te eten.”

Het concept van de site is erg goed doordacht en uitermate geschikt als eerste kennismaking met de verschillende godsdiensten en levensbeschouwingen. Hier en daar is het ‘horoscoop’-gehalte van het interactieve deel wel een beetje erg hoog, maar het geheel is zeker leerzaam en ook er vermakelijk. Het programma wordt op maandag uitgezonden om 22:30 en herhaald op zondag rond een uur of vier. Neem vooral eens een kijkje op de site.

Spiritus
NCRV, Ned 1
maandag ca. 22.30u
herhaling: zondag 16.00u