Levendige actiefilm met de intentie van een politieke boodschap

In Monkey Man volgen we ‘Kid’ (Dev Patel), een getraumatiseerde anonieme einzelgänger met maar één doel: de moord op zijn moeder Neela (Adithi Kalkunte) wreken. Hij woont in de fictieve stad Yatana, die de grote metropool Mumbai symboliseert. Kid komt financieel net rond met zijn gevechten in ondergrondse bokswedstrijden – waar hij een apenmasker draagt. De film begint dan ook met de verwijzing naar het verhaal van Hanuman, de aapachtige Hindoeïstische halfgod. Hanuman staat voor kracht, moed en waarschuwt tegen misbruik van ongebreidelde macht. Gedurende de film blijft de referentie naar de halfgod een rode draad, en zien we Kids personage transformeren.

Groot contrast

Patel schotelt ons bloederige actie voor. Wazige, donkere scènes en rood-paarse lichten dikken het beklemmende gevoel van de onveilige en immense stad aan. Patel bewijst met Monkey Man dat hij zowel rust als chaos kan creëren in zijn scènes. Hij geeft ons een inkijk in de Indiase sloppenwijken en het warme netwerk ervan. Een groot contrast met de toenemende flashbacks van Kid uit zijn jeugd, over hoe hij opgroeide in het bos. Maar achter alle vechtpartijen schuilt een ingewikkeld politiek verhaal.

Onderdrukte minderheden

‘Monkey Man’ heeft het gemunt op politiechef Rana Singh (Sikandar Kher) en vereerde spiritueel leider Baba Shakti (Makrand Deshpande). Jaren eerder ontruimde Singh in opdracht van Shakti het dorpje van Kid, om plaats te maken voor een winstgevend industrieterrein. Inwoners die protesteerden (zoals zijn moeder), overleefden het niet. Onderdrukte minderheden zijn een terugkerend fenomeen in de film, zo ook in India. Zo geven de recent aangepaste Citizenship Amendment Act en National Register of Citizens 200 miljoen moslims in het land minder rechten.

Kritieken op een autoritaire regering

Monkey Man ging afgelopen 19 april 2024 in première, tijdens de start van de Algemene Verkiezingen in India. Meerdere keren bekritiseert Patel politieke leiders en het hindoenationalisme, al doet hij dit niet met naam en toenaam. Hij gebruikt zelfs videobeelden van echte protesten tegen het huidige regime van India onder leiding van de BJP (Bharatiya Janata-partij) en premier Modi. In een interview met de BBC vertelt Patel dat hij sommige nieuwsverhalen uit zijn thuisland niet wil negeren, en iets wilde vertellen aan een publiek dat normaal gesproken niet over zulke onderwerpen zou praten. ‘Een verhaal over de underdogs die de onaantastbare status quo uitdagen.’ De verwijzingen zijn echter zo kort en stokkend, dat ze kracht verliezen en menig kijker kunnen ontgaan. Ze zijn te haastig om de kijker echt mee te nemen. En dan blijft er een vermakelijke ‘John Wick-esque’ actiefilm over.