Een curieuze combinatie

De britpopmuzikant Jim Elkington onder meer bekend als Jim Zinc ofwel The Zincs fungeerde als het voorprogramma, waarin hij vooral nummers van zijn nieuwste plaat Dimmer speelde. Op zijn eerste album onder de naam The Zincs Moth And Marriage bespeelde Elkington nog alle instrumenten zelf, maar voor Dimmer verzamelde hij een uitstekende band om zich heen. Helaas moesten zijn bandleden thuisblijven, vanwege budgettaire (hij was slechts het voorprogramma) en logistieke redenen (de vier muzikanten reizen door europa per trein!).

Nietzsche verslaan

Op het album klinken de nummers somber als The Tindersticks en uit Elkingtons donkere Nick Cave-achtige stem spreekt een duivelse berusting. Nu zonder zijn band staat er live een singer-songwriter met het nodige sarcasme en zelfspot. In het nummer New Thought: “Life, life is long // what doesn’t kill me // only makes my life longer”, herformuleert Elkington Friedrich Nietzsche. Hij verslaat daarbij de Duitse filosoof en passant nog in een wedstrijdje somberheid. Een nummer als Meagre Prick laat zien waar Zinc allemaal wel of juist niet toe in staat is. Het is een sobere ballad over zijn eigen onvermogen: “I apologize in advance”. Samen met de zangeressen van Freakwater zong Elkington ook nog het ergens tussen hemel en aarde hangende Sunday Night. Zodra de drie het refrein inzetten was mijn avond al geslaagd.

Geen connectie

Waar de enigszins ongeïnteresseerde houding van Elkington – hij leek er na één week touren al genoeg van te hebben – zijn muziek alleen maar meer leek te dragen was het gebrek aan passie bij de countryveteranen Janet Bean and Catherine Irwin funest. Sinds 1989 vormen zij samen Freakwater. Ze werden deze avond ondersteund door Elkington op gitaar en een violist c.q. mandoline-speler. Maar zoals Freakwater eigenlijk niet bij het alternatieve label Thrill Jockey thuishoort zo past Elkington niet bij Freakwater.

Elkington viel tot op heden niet te betrappen op veel affiniteit met de Amerikaanse roots en zijn werk past dan ook veel beter in de Britpop traditie, die hij met zijn vorige band Sophia en met The Zincs verkende. De enige link tussen Elkington en Freakwater is dat zangeres Janet een vriendin van hem is en dat haar vocalen ook op Dimmer klinken, muzikaal zijn er verder weinig overeenkomsten. Nu leek het erop alsof Elkington de primitieve muziek van Freakwater moest opvrolijken met wat gitaar frivoliteiten, veel hielp het echter niet.

Omgekeerd anachronisme

In de muziek van Freakwater resoneert onherroepelijk de geest van legendes als Hank Williams en The Carter Family. Hoewel op hun eerste album sinds 1999 Thinking Of You… ook wel enige alt. country invloeden te horen zijn klinken de gitaarvervormers in Freakwaters geval als een omgekeerd anachronisme. De teksten hebben een absurde kant die niet goed met de traditionele country kant te rijmen vallen zoals het vreemde So Strange:

It was so lame what you sold me
But you’re so sweet and then you call me
Drag me down, jerk me around
Hold my head under ‘til I like to drown
Then you cry, cry, cry, it’s so lame

Slaapverwekkende vormen

Freakwater moet het heel sterk hebben van de combinatie tussen de warme stem van Irwin en de sopraan van Bean. Vooral het hoge onvaste stemgeluid van Bean kan soms ongekende urgentie aan de muziek geven. Zoals op het mooiste nummer van hun nieuwste album, Double Clutch, waarin er een soort duistere moraal aan de orde wordt gesteld:

See the liar nurse the lie
And watch it flower where truces die
With such assurance, like a mother’s arms
So far from honesty and safe from harm

Deze avond kon Freakwater echter geen urgentie oproepen. Het was een langdradig optreden, niet in het minste door het eentonige tempo van de nummers. Nummers die op het album al niet tot dansen aanzetten, maar in Vera slaapverwekkende vormen aannamen.