The Painter and the Thief

De indrukwekkende en emotioneel geladen documentaire van Noorse regisseur Benjamin Ree toont al snel het moment dat Kysilkova de dief van haar schilderijen begint vast te leggen. Kysilkova maakt grote, hyperrealistische olieverfwerken. Bij de eerste sessie komt er een grappende vijandigheid in haar naar boven. Ze zegt dat de dief regelmatig terug moet komen om getekend en geschilderd te worden, aangezien hij heeft gezegd alles te doen om Kysilkova met haar kunst te helpen. Daar maakt ze dan ook goed gebruik van. ‘Jij bent mijn gratis model, je zult hier vele uren zitten’, zegt ze tegen Karl-Bertil, ook wel Bertil genoemd.

Kennismaking

De camera lijkt gaandeweg de opnames onderdeel geworden van het meubilair, zo onzichtbaar heeft Ree zich gemaakt. De twee personen laten zich er in elk geval niet door beïnvloeden en in de meerdere jaren waarin The Painter and The Thief is gefilmd, komen naast het schilderen ook andere onderwerpen aan bod.

Het is bijzonder dat Bertil wilde meewerken aan deze documentaire en dat hij op deze manier vastgelegd wilde worden. Voor Kysilkova is het net zo bijzonder, het is misschien wel de beste manier om vrede te sluiten met de diefstal. Het is alleen heel pijnlijk voor haar dat Bertil niets meer van de diefstal weet, iets dat Ree goed heeft weten vast te leggen.

Bertil is intelligent en charismatisch, maar ook een zwaar getatoeëerde drugsverslaafde met een bewogen verleden. Kysilkova is vastberaden en nieuwsgierig. Meerdere keren vraagt ze hem wat er die dag is gebeurd. Bertil houdt vol zich niet te herinneren wat hij met de schilderijen gedaan heeft; hij was op dat moment compleet laveloos. In het begin lijkt dat de enige reden te zijn waarom Kysilkova in contact wilde komen met de dief van haar werk: closure. Hun relatie ontwikkelt zich echter in meer.

Vriendschap

Gaandeweg in de documentaire komen Kysilkova en Bertil steeds dichter tot elkaar. De reactie van Bertil op de eerste versie van het schilderij wat Kysilkova van hem heeft gemaakt, is enorm emotioneel. Hij is van zichzelf erg wantrouwig, maar dit is duidelijk zichtbaar het moment waar de basis van hun vriendschap ligt. Tevens is dit waarschijnlijk het moment waar de meesten die The Painter and The Thief hebben gezien over zullen spreken. Maar de documentaire heeft nog meer in petto.

Opvallend is dat de documentaire verdeeld wordt tussen ‘The Painter’, waarin je de point of view van Barbora Kysilkova volgt, en ‘The Thief’ wat uit het oogpunt van Bertil wordt verteld. Het is duidelijk dat Bertil’s levensloop niet makkelijk is, en ook tijdens de documentaire komt hij nog in de problemen. Kysilkova heeft het er moeilijk mee, ze wil hem graag helpen en begrijpen wat er in hem omgaat. Zo blijf je hen door alle indrukwekkende pieken en dalen volgen.

Fijn tempo

The Painter and The Thief beschikt over een fijn tempo. Niet te snel, niet te langzaam en met genoeg tijd voor bezinning. Geforceerd aanvoelende stiltes die je vaak ziet in documentaires, zitten hier niet in.

In het begin vraag je je misschien af hoe er een documentaire van zo’n anderhalf uur lang over het schilderen van een dief interessant kan zijn. The Painter and The Thief gaat echter over veel meer dan alleen de diefstal en het poseren voor een schilderij. Het is zeker een aanrader!

Vanaf 29 juli te zien in filmtheaters.