Remy Jungerman verlangt overtuigend in Zeeuws Museum

Remy Jungerman werd geboren in Suriname. Als zoon van een Nederlandse vader en Afro-Surinaamse moeder weet hij hoe het voelt om in een culturele spagaat te verkeren. Wie ben je? Waar hoor je bij? Waar voel je je thuis? Het zijn deze existentiële levensvragen die de rode draad in zijn werk vormen. In Desire benadrukt Jungerman vooral de complexiteit van het verlangen. Dat doet hij overtuigend, en af en toe zelfs met een knipoog.

Actuele geschiedenis

White Hand, 2007

Een voor Jungerman belangrijk onderdeel van de Afro-Surinaamse cultuur is Winti, een religie die haar wortels heeft in West-Afrika. Via de slavenhandel kwam de Winti in Suriname terecht waar deze religie door Nederlanders werd verboden. Veel Surinamers bleven echter in hun achterkamers Wintirituelen uitvoeren, en daarnaast op zondag naar de protestantse kerk gaan.

Het is deze verboden band met het verleden die nog altijd een rol speelt in de levens van veel Surinamers. De geschiedenis blijft actueel. Bot gezegd komt het hier op neer: voor wie kies je? Voor je wortels of voor de ideeën van de overheerser? Jungerman, zelf aanhanger van Winti, construeert deze complexe problematiek tot installaties, die vaak letterlijk aan Winti refereren, maar ook verwijzingen naar de Nederlandse cultuur bevatten.

Flesjes drank
Desire bestaat uit een aantal installaties die alle zijn opgebouwd uit objecten die soms op een duidelijke en soms op een raadselachtige manier verwijzen naar Winti, Suriname, Afrika en Nederland. Bij het betreden van de eerste zaal stuit je direct op een ‘uitheemse’ sfeer die wordt gecreëerd door de tastbaarheid van de installaties die zand, flesjes drank uit allerlei landen, en voorwerpen van tropische houtsoorten bevatten. De flesjes drank linken naar het in trans raken bij Winti-rituelen, het in verbinding staan met de kosmos en je roots: wie ben je?

Een overheersend Nederlands element in alle installaties, zijn de raamwerken die door hun kleuren en rechte lijnen openlijk verwijzen naar Mondriaan. Achter veel van deze raamwerken bevinden zich foto’s van Afro’s. De rechte ‘Hollandse’ ramen contrasteren met de losjes gegroepeerde Afro-objecten die her en der in de installaties zijn verwerkt.

Hup Holland

White Hand, 2007 (detail)

De serieuze cultuurthematiek weet Jungerman echter ook op een humoristische manier te benaderen. Do you need directions is een transparante plaat van plexiglas in de vorm van een huis. Ook hier heeft hij een raamwerk aan vast gemaakt: hier niet in Mondriaanstijl, maar beplakt met stukken landkaart uit de regio van Amstelveen. Aan het huis hangt een wc-rolhanger, waaraan een wc-rol hangt met in oranje gedrukt ‘Hup Holland’. Ondanks de humor snijdt Jungerman hier een wezenlijk aspect van verlangen aan: voor wie ‘ben je’ als je als Surinamer in Nederland naar het WK kijkt? Waar hoor je bij?

Ook Heroes Altar bevat luchtige verwijzingen naar zowel de typisch Nederlandse als de internationale popcultuur. Blauwe bloempatronen, een blingblingketting en tientallen flesjes etherische olie smelten samen tot één altaar. Maar wie is de held? Degene die buigt voor de Westerse cultuur van uiterlijk vertoon en rijkdom of diegene die zijn voorouders eert?

De installaties van Jungerman zijn niet altijd op het eerste gezicht te doorgronden. Hij laat zien dat het concept ‘verlangen’ complex is en verre van eenduidig. Je identiteit is niet alleen afhankelijk van jezelf, maar ook van de geschiedenis, je voorouders, en de plaats waar je woont, lijkt hij te willen zeggen. Verlangen hangt zo nauw samen met identiteit, dat het ook onderhevig is aan de keuzes die je als mens maakt. Want is je huis ook je thuis en ben je als Nederlander ook voor het Nederlands elftal? De vanzelfsprekendheid voorbij, sluit Jungerman met deze tentoonstelling aan op actuele maatschappelijke thema’s.