Zwemmen naar de vrijheid

Bilal is een Koerdische jongen van 17 jaar, die Irak is ontvlucht om het geluk te beproeven in Engeland. Daar wacht zijn vriendin op hem, wier vader er al in is geslaagd een verblijfsvergunning te regelen. Als hij aankomt in Calais, is het enige dat hem van zijn vriendin scheidt, het kanaal tussen Engeland en Frankrijk. Maar dat is voor illegalen nog niet zo makkelijk over te steken. Met behulp van de Franse zwemleraar Simon, die midden in een scheiding ligt en zich bekommert om het lot van Bilal, onderneemt hij een waanzinnige poging om het Kanaal dan maar zwemmend over te steken.

Ongemakkelijke momenten

Het is niet moeilijk de oorzaken van de Franse ophef naar aanleiding van Welcome aan te wijzen. Als Simon Bilal en een vriend voor een nacht onderdak verleent, klopt de politie de volgende dag op de deur. Hulpverlening aan illegalen is strafbaar, luidt de boodschap. Ook scènes waarin illegalen geweerd worden uit supermarkten in Calais en een groepje in het laadruim van een vrachtwagen hoopt dat ze onopgemerkt de grens kunnen oversteken, zorgen voor ongemakkelijke momenten.

De kracht van Welcome is echter dat het in de eerste plaats een karakterstudie is en pas in de tweede plaats een aanklacht tegen de mensonterende omstandigheden voor asielzoekers. Regisseur Phillippe Loiret waakt er handig voor de nadruk te veel op het politieke aspect van de film te leggen, en gebruikt het dan ook vooral als hulpmiddel voor het verhaal. Het belangrijkste personage in de film is namelijk niet Bilal, maar de zwemleraar Simon, een voormalig zwemkampioen die in een moeilijke fase van zijn leven zit.

Subtiel

De beweegredenen van Simon om Bilal te helpen worden subtiel in het midden gelaten door Loiret. Lijkt het er in het begin van de film nog op dat hij Bilal vooral te hulp schiet om zijn vrouw, die vrijwilligerswerk doet in het vluchtelingenkamp, voor zich terug te winnen, gaandeweg raakt hij steeds meer betrokken bij het lot van de jongen. Hij herkent iets van zijn vroegere zelf in de passie van Bilal om bij zijn vriendin te zijn, en helpt hem zo goed en kwaad als dat kan.

Phillippe Loiret vertrouwt in Welcome volledig op de kracht van de personages en het verhaal, en is wars van enige vorm van visuele opsmuk. Welcome is conventioneel in de goede zin van het woord, en gaat recht op zijn doel af zonder al te manipulatief aan te voelen. De film vertelt een ontroerend verhaal van twee mannen op zoek naar geluk, waarbij de politieke actualiteit geen moment uit het oog wordt verloren. Het is een geslaagde combinatie die maar weinig films weten te bereiken.