Intiem erfgoed

Op een mooie zomerdag viert de familie Malry in een prachtig buitenverblijf de 75ste verjaardag van Hélène, de mater familias. Hélène heeft drie kinderen. Haar jongste zoon, Jéremie (Jéremie Renier, bekend van zijn rollen met de Dardenne broers) woont voor zijn werk met zijn gezin in China. Dochter Adrienne (Juliette Binoche) is een ontwerpster die de wereld afreist. Frédéric (Charles Berling), een econoom, is de oudste zoon en de enige die nog in Frankrijk woont. Hélène weet dat ze niet lang meer te leven heeft en praat met Frédéric over de pronkstukken van de familie die zij graag in het gezin wil houden. Deels bestaat haar bezit uit de collectie van haar oom, de kunstenaar Paul Berthier, die bij haar inwoonde na het overlijden van haar man. Hélène had een intieme band met de kunstenaar en beheert zijn nalatenschap. Kort na de samenkomst in het buitenverblijf overlijdt Hélène en richt de film zich nauwkeurig op de verdeling van de erfenis door haar kinderen. Als blijkt dat Adrienne en Jéremie niet meer in Frankrijk zullen wonen wegens hun werkverplichtingen, besluit Frédéric tegen zijn zin in om de kostbare collectie te verkopen. De film volgt hoe de collectie wordt afgestaan aan de Franse staat, en hoe Hélènes villa wordt leeggehaald.

Dierbare pronkstukken

Assayas is een wispelturige regisseur die naam maakte als filmcriticus voor Cahiers du Cinéma en vervolgens achter de camera is gaan staan. Hij maakte het speelse Irma Vep met zijn toenmalige partner Maggie Cheung, een documentaire over de Taiwanese regisseur Hsiao-hsien Hou, maar ook de technothrillers Demonlover en Boarding Gate. L’heure d’été ontstond uit een korte film die hij in opdracht voor het Musée d’Orsay maakte en de film toont hoe hij zijn eigen draai geeft aan het genre van familiedrama.

Films over onlosmakelijke familiebanden werken vaak naar een dramatische climax toe, door onderlinge verschillen tussen broers en zussen of kinderen en hun ouders aan te dikken. Onthullingen of onbesproken familiegeheimen zijn de aanleiding voor confrontaties die het genre vaak kenmerken (zie Festen of het recente Rachel Getting Married). Assayas weet deze structuur grotendeels te vermijden door in zijn stijl en uitwerking te kiezen voor een gebalanceerd naturalisme. De voornaamste spanning die de film kenmerkt is het contrast tussen de intieme en de publieke sfeer. Deze twee domeinen komen ook terug in de wisselende ensceneringen van de film. In de eerste scènes is er een gemoedelijke stemming waar Assayas de camera richt op details in een levendig interieur gevuld met kunst en prachtige meubelstukken. Zo hebben de schilderijen van Camille Corot, de tekeningen van de denkbeeldige Paul Berthier, een bureau van de ontwerper Louis Majorelle en vazen van Félix Bracquemond allen een belangrijke rol in het verhaal.

Steriele conservering

De collectie verdwijnt na taxaties en zorgvuldig gevolgde onderhandelingen in de depots en in de zalen van musea. In een veelzeggende scene ziet Frédéric het Majorelle-bureau van zijn moeder weer terug in het Musée d’Orsay. Het meubelstuk dat in een steriele opstelling is tentoongesteld wordt door een stoet gehaaste toeristen nauwelijks opgemerkt, waarna Frédéric zich afvraagt of hij de juiste keuze heeft gemaakt. Het is verleidelijk om de collectie van de familie Malry te zien als een symbool voor het Franse culturele erfgoed, en Assayas lijkt zich af te vragen of steriele conservering beter is dan de vitaliteit die stukken behouden als ze nog deel vormen van een gezin. De film toont de complexiteit van het verdelen van culturele schatten wier waarde door verschillende generaties anders wordt geïnterpreteerd. De kinderen van Hélène worden met een kritische blik gevolgd, maar niet veroordeeld voor hun voorkeur om het praktische boven het emotionele te verkiezen. Assayas weet dat nieuwe generaties met een andere agenda het roer over moeten nemen.

De film is op geen moment sentimenteel of pessimistisch over deze gebeurtenissen en toont dat dit ook een deel vormt van een cyclus die inherent is aan de geschiedenis. In een verrassende conclusie toont Assayas de jongste generatie van het gezin die nieuwe emotionele banden hebben. Deze zijn misschien anders dan voorgaande generaties, maar in hun vitaliteit net zo relevant. Het leven gaat, zoals altijd, gewoon door.

De dvd bevat afgezien van een trailer geen extra’s.