Film / Films

Allegorie van tegenstellingen

recensie: Boy A

Hoe wil je heten, vraagt acteur Peter Mullan aan acteur Andrew Garfield. De jongen denkt even na. Jack, zegt hij dan. Dat is een mooie naam, vind je niet? Ja, beaamt Peter. Jack is een mooie naam. Vanaf dat moment gaat de ‘Boy A’ uit de filmtitel als Jack door het leven.

~

De openingsscène van Boy A (2007) maakt direct nieuwsgierig. Wie is de jongen die zich Jack noemt en wat heeft hij op zijn geweten? In bijzonder mooie, zacht gekleurde shots schetst regisseur John Crowley hoe ‘Jack’ een nieuw begin probeert te maken. De camera blijft meer op afstand dan gebruikelijk in dit soort realistische drama’s. Hoewel het camerawerk soms van een verbluffende schoonheid is, is met name het acteerwerk de kracht van de film. Andrew Garfield is ontroerend onzeker als ‘Boy A’, het kind dat een moord pleegde die de Engelse tabloids bleef vullen.

Ontroerend

Inmiddels is Boy A volwassen geworden en probeert hij zijn leven weer op te pakken. Met behulp van zijn reclasseringsambtenaar Terry (Peter Mullan) vindt hij een baan als bijrijder op een vrachtwagen. Hij maakt vrienden en krijgt zelfs een relatie met een collega. Het verleden laat hem nooit met rust, maar hij mag zijn geheime identiteit aan niemand onthullen.

~

Boy A springt heen en weer tussen het heden en het verleden. Zo kom je als kijker langzaam meer te weten over de omstandigheden die tot Jacks grote geheim hebben geleid. Het verhaal is goed opgebouwd. De scènes die in het heden spelen, zijn ontroerend in hun gewoonheid – Jack wordt verliefd, Jack gaat uit, Jack vrijt voor het eerst met zijn vriendin. Met name die laatste scène is adembenemend naturel.

Grote thema’s

Ook de kindacteurs uit de flashbacks spelen uitstekend. Doordat je als kijker langzamerhand meer informatie krijgt over Jacks verleden, doen de scènes bijna pijn om naar te kijken, omdat je vermoedt wat de onschuldig ogende jongetjes te wachten staat.

Hoewel het realistische acteerwerk sterk doet denken aan films van Ken Loach of Mike Leigh, overstijgt Boy A het gemiddelde Britse arbeidersdrama doordat er grote thema’s als schuld en verlossing worden aangesneden.

Grote middelen

~

Daarbij worden ook grote middelen niet geschuwd. Het verhaal is een allegorie, opgebouwd uit tegenstellingen die thematisch bij elkaar passen, maar die het realiteitsgehalte van het drama niet ten goede komen. Ook de voorspelbaarheid van het verhaal neemt er door toe. Een voorbeeld: zo trots als Terry is op Jack, zijn meest geslaagde project, zo moeilijk heeft hij het met zijn eigen zoon, die alleen maar op de bank hangt. In een dronken bui noemt hij hem zelfs per ongeluk ‘Jack’. Het is niet de vraag of, maar wanneer deze zoon zijn jaloezie op Jack te gelde maakt.

De symboliek werkt echter wel uitstekend. Wie bereid is om voor de duur van de film over de ongeloofwaardigheid van zulke tegenstellingen heen te kijken, kan zich onderdompelen in oogstrelend camerawerk, mooi acteerwerk en een sterk verhaal.