In Azië is de Japanse regisseur Miyazaki beroemder dan Disney. De films van de Japanner worden beter bezocht én hoger gewaardeerd dan die van de Amerikaanse concurrent, en dit is Disney niet ontgaan: ze hebben de gehele film van Miyazaki overgekocht, nagesynchroniseerd en onder eigen vlag uitgebracht. In Japan werd Spirited Away de best bezochte film ooit. Maar ook internationaal kreeg de film het afgelopen jaar alle erkenning: Miyazaki schreef het filmfestival van Berlijn (Gouden Beer voor beste film) op zijn naam en is nu kanshebber op een Oscar voor beste animatiefilm.

Meer karakter

De kwaal waar de meeste grote animatiefilms van dit moment aan lijden is een totaal gebrek aan een goed verhaal. Met name Disney gaat daar keer op keer de mist in. Juist daarom zijn de Japanse speelfilms van Miyazaki zo verfrissend: eindelijk zijn er prachtig geanimeerde speelfilms waarin het verhaal iets gecompliceerder ligt dan bijvoorbeeld “het goede tegen het kwade”. De personages hebben meer karakter, en een voorgeschiedenis die vaak hun handelen bepaalt en verklaart.

Goddelijk badhuis

Ook in Spirited Away is dit het geval. Het tienermeisje Chihiro raakt verstrikt in een wonderlijke geestenwereld als ze met haar vader en moeder een verlaten pretpark betreedt. Haar ouders raken betoverd na het eten van magisch voedsel, en Chihiro staat voor de zware taak om hen én zichzelf te bevrijden. Ze weet een baantje te veroveren in een enorm badhuis, waar geesten en goden komen voor een verkwikkend bad (voor liefhebbers van de
Japanse cultuur: de figuren zijn Mononoke en Kami, goddelijke wezens uit de Sjintoïtische cultuur).

Geen echte schurk

Chihiro’s belevenissen in het badhuis doen het meest denken aan de avonturen van Alice in Wonderland. Het geestenrijk blijkt een prachtige, kleurrijke en soms griezelige wereld met eigen wetten en creaturen. En zoals gezegd bestaan puur “goede” of “kwade” wezens niet. De tovenares Yubaba is weliswaar een chagrijnig mormel, maar geen echte schurk.

Ongebreidelde fantasie

Spirited Away gaat – zoals veel films – over de moed, vriendschap en doorzettingsvermogen van een tienjarig meisje. Maar Miyazaki bekritiseert ook de strijd van de mens tegen de natuur – een terugkerend thema in zijn films. De echte kracht van de film ligt echter in de ongebreidelde fantasie van de makers. Het zal voor de meeste westerlingen even slikken zijn, maar als je bereid bent goed te kijken is Disney voorgoed verleden tijd.

Extra’s

Wat je ook van de film vindt, de dvd-release is zonder meer een teleurstelling te noemen: deze schijf bevat geen documentaires, geen audiocommentaar en geen schetsen, voorontwerpen of ander beeldmateriaal. We moeten het doen met slechts een paar Franse tv-spotjes en de Amerikaanse trailer. Een gemiste kans.