Een bedrieglijk normale gang van zaken

Het verhaal van Het leven… lijkt een waargebeurd verhaal. De hoofdfiguur is namelijk striptekenaar en heet net als de auteur Seth en ook een aantal bijfiguren zijn echt bestaand. Het verhaal begint als Seth in een tijdschrift uit de jaren vijftig het werk van de cartoonist Kalo ontdekt, die precies dezelfde tekenstijl heeft als hijzelf. Daarop volgt een zoektocht naar het werk en de geschiedenis van deze tekenaar. Tijdens deze zoektocht komt Seth er achter dat Kalo het pseudoniem is geweest van Jack Kalloway. Uiteindelijk raakt hij in gesprek met de dochter en zelfs de stokoude moeder van de al overleden tekenaar.

Het dagelijks leven

De uitwerking van dit verhaal is zodanig dat je een heel persoonlijk kijkje in het leven van de verteller krijgt. Je ziet hem thuis, in een tropische kas en een bar met de bevriende striptekenaar Chester Brown, naakt met zijn vriendin in bed. Hij schuwt hierbij niet om ook min of meer genante thema’s aan te snijden, zoals zijn dikke broer die domme moppen vertelt, een nachtelijke schaatspartij waarbij hij genadeloos op zijn kont valt of afbeeldingen van zijn besneden piemel. De auteur vertelde in een interview met De Groene Amsterdammer in 2002 dat hij dol is op het alledaags obscure en dat hij dat in zijn strips wil weergeven. Succesverhalen interesseren hem niet, maar iemand met een klein winkeltje kan hem mateloos fascineren. Zo erg dat hij er soms hele verhalen omheen bouwt, zoals in zijn werk Ventilatoren.

Rechtlijnig detectiveverhaal

Nog niet zo lang geleden recenseerde 8Weekly dit boek Ventilatoren, wat de eerste Nederlandse vertaling is van een werk van Seth. Een beetje vreemd is het wel dat dit boek als eerste in vertaling verscheen, want Het leven… is namelijk eigenlijk het eerste lange verhaal van de auteur. Het is een onderdeel van de semi-autobiografische reeks Palookaville, die sinds 1990 uitkomt bij de Amerikaanse uitgeverij Drawn & Quaterly. Het verschil in kwaliteit tussen de verhalen Ventilatoren en Het leven… is niet heel opmerkelijk, maar wel aanwezig. Het zit voornamelijk in de vertelwijze en diepgang. Het leven… is een lineair verhaal, eigenlijk een detectiveverhaal, maar met een ander onderwerp dan een misdaad. In Ventilatoren is sprake van meer psychologische diepgang en de clou van het verhaal blijft tot het eind toe verborgen. In Het leven… is er een duidelijke uitkomst, een finale waarvan de oplossing al na 20 pagina’s maar twee kanten op kan gaan: Seth vindt Kalo óf niet. Als je Ventilatoren eerder hebt gelezen valt het verhaal van Het leven… dan een héél klein beetje tegen.

Namaakautobiografie

Die tegenvaller is echt heel klein, want het werk heeft meer dan genoeg merites. De diepgang zit er voor een deel in dat het wil opwekken dat het verhaal autobiografisch is, onder andere doordat de hoofdpersoon Seth heet en sprekend op de auteur zelf lijkt. Niks is echter minder waar. Het verhaal is helemaal fictief, de vraag is zelfs of striptekenaar Kalo überhaupt heeft bestaan of dat de tekeningen van hem die in het boek staan door Seth zijn getekend. De echte Seth verzamelt ook in werkelijkheid strips uit de jaren veertig en vijftig en heeft een dusdanige obsessie met deze periode dat hij zelfs gekleed gaat als een dandy uit die periode, compleet met ouderwetse bruine pakken en hoed. Hierdoor zijn de overeenkomsten wel heel groot, maar Seth doet zelf geen uitspraken over deze aantijgingen.

Foto

Door zowel het verhaal als door de prachtige gedetailleerde tekeningen en de zelfspot van Seth is Het leven is een geschenk maar je krijgt het niet cadeau een zeer interessant, maar ook amusant boek om te lezen. Door de hoeveelheid pagina’s van het werk heb je het ook niet een-twee-drie uit, net als een ‘normale’ roman. De vraag die je na het lezen blijft achtervolgen, of Kalo nou echt heeft bestaan, wordt door Seth gevoed door alle cartoons die hij zou hebben gevonden van de tekenaar af te beelden en zelfs een foto van een man in de jaren veertig af te drukken en daarbij te schrijven dat het Jack Kalloway is. Door deze mysterieuze kant blijft Het leven is een geschenk maar je krijgt het niet cadeau een werk dat de lezer lang bijblijft.