Dandy door het leven

Na een vakantie in Rome besluit Roberts vriendin J. naar Italië te vertrekken. Dit heeft een behoorlijke invloed op Robert. Hij besluit zijn leven te veranderen. Niet omdat hij nu zo graag veranderd, maar omdat alles om hem heen hem meesleurt. Zonder een overvloed aan voorkennis besluit Robert een dandy te worden. Met een nieuw kapsel en pak begint hij aan de volgende fase van zijn leven, ‘dandy tegen wil en dank’.

Gedwongen route
Een groot deel van Zonder filter gaat over Roberts zoektocht naar wat een dandy nu precies is. Op internet en in de bibliotheek speurt hij naar informatie en bekende voorbeelden. Wat begon als ‘bij wijze van imago’ veranderd langzaamaan in een levenshouding. Dandyisme drukt zijn stempel op Robert. Met alle gevolgen van dien.

Zonder filter is goed opgebouwd. Het verhaal is onderverdeeld in verschillende delen die vernoemd zijn naar Oudgriekse mythologische begrippen of personages. ‘Lemnos’, ‘Kalliope’ en ‘Ithaka’ komen voorbij, veelal referend aan Homerus’ Odyssee. De keuze voor zulke hoofdstuktitels versterkt het idee dat Zonder filter een reis beschrijft. Raffe verwijdert zich steeds verder van wat hij dacht dat hij was, maar verliest zichzelf onderwerg.

Gevarieerde reis
Het boek laat zien dat Van Raffe een scala aan stijlen en technieken tot zijn beschikking heeft. Over het algemeen gebruikt hij een simpele, naïef-ogende stijl, zoals Jaron Beekes en Barabara Stok ook gebruiken. Daardoor krijgt Zonder filter een authenticiteit die met een strakkere, meer gelikte tekenstijl waarschijnlijk verloren was gegaan. Het biografische aspect wordt onderstreept, doordat het lijkt alsof we in de dagboeken van Van Raffe aan het lezen zijn. Een idee dat hij versterkt door delen van Zonder filter in het verhaal te gebruiken. Het hoofdstuk ‘Kalliope’ keert terug in het hoofdstuk ‘Hades’, bijvoorbeeld.

Kleurgebruik past Van Raffe aan aan de sfeer van de verschillende hoofdstukken. Zo heeft Zonder filter niet alleen delen met ‘normaal’ kleurgebruik, maar ook in zwart-wit en met vooral primaire kleuren en stukken die refereren aan stijlen in de schilderkunst. Visueel is Zonder filter afwisselend en aantrekkelijk, zonder dat het verhaal er onder lijdt. Zowel kleurgebruik als detail in de tekeningen staan in dienst van wat Van Raffe wil vertellen. Van Raffe kan zowel ingetogen als expressionistisch te werk gaan.

Niet te snel
Als eerste lange strip van Robert van Raffe is Zonder filter een geslaagd product. Van Raffe is in staat om een verhaal goed op te bouwen en interessant te brengen. Van Raffe creëert een eigen stijl en daarmee een eigen identiteit. Zonder filter is een afwisselend boek dat de kunde van Van Raffe ten toon spreidt. Ook is het een boek dat even moet bezinken. Het is méér dan alleen een coming of age of liefdesverhaal. Van Raffe lijkt zijn plek tussen de literaire strips al veiliggesteld te hebben.