Een heel eigen wereld

De Rotterdamse striptekenaar Marcel Ruijters vertelde ooit in een interview dat hij twee eigenschappen heel belangrijk vindt voor een strip: het verhaal moet een eigen sfeer hebben en een eigen wereld scheppen waarin je jezelf kunt verliezen. Dat is iets waaraan de boeken Paradijs op aarde 2 van Stijn Gisquière en Ooievarken van Stedho helemaal voldoen. Hoewel beide fraai gebonden boeken in dezelfde serie en op hetzelfde formaat zijn verschenen, verschillen ze qua tekenstijl en verhaal nogal van elkaar.

Paradijs op aarde 2

Dit boekje is het laatste deel van een tweeluik. Als je het eerste deel niet hebt gelezen deert dat niet, want ieder deel bestaat uit veertien korte verhalen. In steeds drie pagina’s legt Gisquière door min of meer humoristische, soms wat wrange verhaaltjes een verborgen, ‘slecht’ stukje bloot van het zogenaamd paradijselijke leven in de westerse wereld. De lezer maakt bijvoorbeeld kennis met een architect die het geweldig gestileerde huis van een voorbeeldfamilie laat zien aan een cameraploeg. Als de geluidstechnicus naar de wc moet komt echter de waarheid boven: voor de tv-opnamen is alle kitsch in een achterkamertje verstopt. Maar Gisquière heeft ook oog voor mooie dingen, zoals het verhaal over de liefde tussen een schilder met een ‘paintersblock’ en zijn model, die probeert hem te helpen door geblinddoekt met hem te vrijen.

Kerkramen

De tekenstijl van Gisquière is heel bijzonder. Met maar weinig lijnen zet hij een wereld neer en schetst hij humoristische, maar emotievolle poppetjes. De bijzondere sfeer in de tekeningen ontstaat door de inkleuring van het geheel. Door een sterk gebruik van complementaire of contrasterende kleuren horen objecten of personen sterk bij elkaar, of stoten ze elkaar juist af. Zo staat bijvoorbeeld een saaie groene professor tegenover een oranje meisje dat hem chanteert. De zwarte lijnen en de heldere kleurstelling geven de verhalen in Paradijs op aarde 2 het uiterlijk van een kerkraam. Deze eigenzinnige tekenstijl en de combinatie van verwarmende en pijnlijke verhalen maakt dat Stijn Gisquière als een grote belofte voor de toekomst kan worden gezien.

Ooievarken

Terwijl de verhalen in het boek van Gisquière zich op onze eigen planeet lijken af te spelen, is de locatie van Ooievarken van Stedho duidelijk een andere planeet. De setting is een woestijn met rare dieren en mensen, onder andere ruimtevaarders. Het persbericht van de uitgever spreekt dan ook van “mythologische sciencefiction”. Dat ‘mythologische’ staat er waarschijnlijk omdat het verhaal een cyclus vormt. Er zitten twee aparte cycli in het verhaal. Een daarvan gaat over het leven van het monster dat zijn naam aan het boek geeft, het ooievarken. Dit is een vraatzuchtig amorf (mannelijk) beest met vogelklauwen, dat onder de grond woont. Een (vrouwelijk) vogelachtig dier dat bovengronds woont, wordt door het monster zowel als voedsel als als partner gezien. De tweede cyclus is die van een jonge vrouw die gestrande ruimtevaarders gebruikt om zich voort te planten. Eigenlijk is er sprake van drie aparte verhalen die min of meer bij elkaar horen. Voortplanting en vernietiging zijn duidelijke thema’s: het ooievarken vernietigt zijn partners, de mens de ooievarkens. Aan het eind blijken er toch weer een kleine ooievarken en een klein mensje op komst, waarmee de cirkel min of meer rond is.

Sprakeloos

Wat Ooievarken zo bijzonder maakt is dat er bijna geen woorden worden gebruikt. Alleen het geluid van het vogelachtige dier en omgevingsgeluiden, zoals ontploffingen, worden weergegeven. De mensen zeggen niks. Het is een kunst om op deze manier een verhaal te vertellen, en Stedho slaagt daar aardig in.

Toch is de achterliggende gedachte achter het verhaal wat moeilijk te duiden. Wil Stedho ons hiermee enkel vermaken of wil hij er ook nog iets mee zeggen? De sfeer in het boek is in ieder geval bepalend voor het verhaal. Er worden eigenlijk alleen aardkleuren en bloedrood gebruikt, wat een broeierige, wat onbehagelijke indruk maakt. Het verhaal en de tekenstijl spreken mij persoonlijk niet erg aan, maar het is wel duidelijk dat Stedho in het segment sciencefictionstrips een bijzondere plaats inneemt.

Paradijs op aarde 2 – Stijn Gisquière
• Uitgeverij Oogachtend • ISBN 907754909 • 52 pagina’s • € 9,95

Ooievarken – Stedho • Uitgeverij Oogachtend • ISBN 9077549102 • 52 pagina’s • € 6,95