Muzikale mediasatire

Vreeland is de derde roman van de Utrechtse schrijver en columnist Jerry Goossens, die een sterke connectie met (punk)muziek heeft. Niet alleen door erover te schrijven (na zijn studie journalistiek werkte hij als popjournalist bij kranten als Trouw en Het Parool), maar ook door zijn korte carrière als drummer bij de punkbandjes ‘Pooh Sticks’ en ‘Misselijk’ toen hij op de middelbare school zat. Goossens heeft het niet gemaakt als beroemde popster, maar wel als muziekkenner: hij wordt als Nederlandse punkdeskundige gezien.

Media

Muziek is eveneens belangrijk voor hoofdpersoon Brendan Thomas Vreeland, een vroegere popster die probeert een comeback te maken in de wereld van de celebrities. Goossens schrijft een ware satire over deze wereld, waarin status en succes samenhangen met de laatste prestatie, een aantrekkelijk uiterlijk en de grillige houding van de populaire media. Laatstgenoemde veroorzaken hypes of schandalen, waarbij de rol van beroemdheden minimaal is. Zij zijn speelpoppen die alleen voor de mooie plaatjes en voorgekauwde, inhoudloze interviews nodig zijn. Vreeland is hier geen uitzondering op: als uitlekt dat zijn zus hem heeft gevraagd het doodvonnis van de moordenaars van zijn neefje uit te voeren in Afghanistan, zetten de media hem als nationale volksheld neer.

Goossens gaat zelfs zo ver, dat hij de populaire media de complete publieke opinie laat bepalen. Nergens wordt het ethische vraagstuk rond de doodstraf bediscussieerd. Nergens krijgt Vreeland de kans om zijn mening te uiten. Elke vorm van reflectie en diepgang ontbreekt. Goed uitgevoerd zou dit een satire van jewelste kunnen zijn, maar helaas mist Goossens scherpte en blijft hij te veel aan de oppervlakte. Aardig is dat het belangrijkste medium in Vreeland een tijdschrift is dat verdacht veel lijkt op Revu, waar Goossens kort adjunct-hoofredacteur was. Hij vertrok daar wegens verschil van inzicht met een andere hoofdredacteur.

Muziek

Goossens laat Vreeland zijn hit ‘Leap of Faith’ zingen op het moment dat de hele wereld meekijkt en verwacht dat de hij executie uitvoert. Die titel is niet toevallig: de sprong van vertrouwen is de oorzaak van de ereschuld die Vreeland bij zijn zus moet inlossen. Haar partner Dennis stierf toen hij Vreeland probeerde te leren hoe je een sprong in het kanaal kan maken, om onder de schepen te zwemmen.

Vreemd genoeg komt Vreeland weg met zijn onverwachte actie in Afghanistan. Hij heeft geluk gehad met zijn sprong van vertrouwen. Het is jammer dat Goossens de verdere verhaallijn hierna zo slap en kort laat aflopen. Er was meer van te verwachten.

Soundtrack

De bijgeleverde gratis soundtrack geeft een muzikale interpretatie van het verhaal: de liedjes, met uitzondering van de Bob Marley-cover ‘Johnny Was’, zijn geen illustratie, ze zijn als een ‘vermuzikalisering’ op te vatten. De titels van de nummers verwijzen duidelijk naar de inhoud van het verhaal, maar de muziek had net zo goed over iets heel anders kunnen gaan. Ze voegen niets toe aan de inhoud van het boek. Desondanks is de cd een leuk extraatje, dat vooral als sfeermuziek bij het boek geschikt is.

Voor de soundtrack is de gelegenheidsband The Group gevormd, bestaande uit Ronald Visser (Comedown / Faraways), Anne Soldaat (Daryll-Ann / Do-the-Undo), Maurits Westerik (GEM), Cor van Ingen, Jeroen Kleijn en Marien Dorleijn (Caesar / Moss). De dertien liedjes op de soundtrack zijn geschreven door een groot deel van de bovengenoemde muzikanten en Spinvis. Allen zijn zij afkomstig van het Excelsior-label. Het boek en de cd werden in november 2008 tijdens Crossing Border gepresenteerd. Goossens heeft de hoop geuit dat zijn boek ook nog een keer verfilmd wordt. De soundtrack is alvast klaar.