Een klasse(n) thriller

Opstandige orthodontisten

Bij genoemde bomaanslag komt de eerste vrouw van psycholoog David Markham om. De aanslag wordt door niemand geclaimd en de enige aanwijzing wijst richting een relatief ongevaarlijke groep actievoerenden die hun woede richten op parkeermeters en kattententoonstellingen. Markham sluit zich met medeweten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken aan bij deze actiegroepering en komt zo terecht in Chelsea Marina. Onder de bewoners van deze middenklassewijk, de artsen, advocaten en tandartsen, heerst grote onrust, omdat de woonkosten door de gunstige ligging nabij het centrum van London de pan uitrijzen. De officieuze leiders van deze klassenopstand zijn filmdocente Kay Churchill, pastoor Stephen Dexter en de geschorste kinderarts Richard Gould.

Markham trekt in bij Kay en wordt betrokken bij diverse acties tegen videotheken en zelfs een brandstichting waarbij het National Film Theatre in vlammen opgaat. Van enige medeplichtigheid bij de Heathrow-bomaanslag blijkt evenwel niets, tot bij een bomaanslag in het Tate Modern museum de vriendin van pastoor Dexter omkomt. Nadat ook nog een televisiepresentatrice voor haar huis wordt vermoord wijzen alle pijlen richting Dexter, maar dokter Gould is steeds wel erg aanwezig bij deze gebeurtenissen. De rest van de roman richt zich op wie de ware boosdoener is en met wat voor motief deze handelt. Het verhaal wordt ondersteund door de vrij zinloze strijd van de middenklasse tegen het establishment die uitloopt in een enorme puinhoop van uitgebrande huizen en Volvo’s.

Voer voor complottheoretici

Milleniummensen is alweer het 27ste boek van de Engelse auteur J.G.Ballard (1930), maar pas het zesde dat in het Nederlands is vertaald. Ballard is vooral bekend van het door Steven Spielberg geregisseerde Empire of the Sun en het controversiële Crash, dat door David Cronenberg werd verfilmd. Milleniummensen lijkt echter niet veel op deze boeken, maar vooral op Ballard’s voorlaatste werk Super Cannes. Ook in dit boek is sprake van een groep die anderen gebruikt om een oneigenlijk doel te bereiken en daarbij geen geweld schuwt. Een onschuldig en vrij onbevangen persoon is in beide gevallen de aangewezen persoon om het complot te verijdelen. Door de schrijfstijl van Ballard krijgt de lezer sterk het gevoel dat een dergelijke reeks van gebeurtenissen absoluut niet onmogelijk is, zoniet daadwerkelijk op dat moment plaatsvindt.

Ballard weet de lezer in Milleniummensen mee te slepen door steeds slechts kleine tipjes van de sluier op te lichten. Verder wordt alles vanuit de hoofdpersoon verteld, in dit geval David Markham, waardoor je als lezer niet meer informatie ter beschikking krijgt dan hij en je als het ware ‘samen’ de zaak oplost. Tijdens sommige delen van het boek is de psycholoog echter ongeloofwaardig naïef. Dit is dan ook het enige minpuntje van deze verder zeer onderhoudende literaire thriller die een wel heel interessante toekomstvisie biedt. En voor de kenner van Londen een mooie beeldende ‘rondrit’ langs allerhande bekende en minder plekjes van deze wereldstad.