Zwerfavonturen voor bij de verwarming

Voor Ren, die zijn linkerhand mist, is dit vergeefse hoop. Hij is al twaalf jaar oud en nog nooit meegenomen; binnenkort zal hij naar het leger gestuurd worden. Dan komt Benjamin Nab langs. Deze charmante jongen herkent in Ren zijn jongere broertje. Hun ouders, zo vertelt hij vader John, zijn vermoord door woeste indianen – of door hun doorgedraaide oom, zoals hij later tegen Ren beweert. Hoe het ook is, zijn ouders zijn dood en Benjamin Nab is de enige hoop die Ren heeft op een familie. En dus sluit hij zich bij Benjamin en diens vriend Tom aan.

Muizenvalmeisjes en hoedenjongens

Viktor Vasnetsov – De grafdelverDe goede dief ontvouwt zich als een avontuurlijke tocht door bossen en langs vissersdorpjes, waarbij de bende mensen oplicht en besteelt – zelfs uit hun graf. Benjamin en Tom hebben er alles voor over om te overleven, een levensstijl die Ren, ondanks zijn medelijden met de slachtoffers, wel aanspreekt. Ze gebruiken allerlei creatieve trucs, zoals een drankje verkopen met opium (‘Uw kinderen worden er braaf van!’) of lijken opgraven voor de tanden en kiezen (daar wil de tandarts goed voor betalen). Bovendien ontmoeten ze op hun reis kleurrijke figuren zoals een dwerg die uit de schoorsteen komt, muizenvalmeisjes en hoedenjongens – en wordt hun bende aangevuld door Dolly, één van de lijken die nog niet dood bleek.

De begrafenislui legden een laken over mijn gezicht. Ze stalen mijn schoenen en mijn hemd maar lieten mijn pak zitten. Ze zeiden dat het te versleten was om het te kunnen verkopen. Ik hoorde ze erover klagen hoe zwaar ik was. Ik probeerde ze tegen te houden, maar kon mijn armen niet optillen. En toen lag ik in de kist. En toen ging het deksel erop. En toen kwamen de spijkers. Eentje ging zó door mijn oor.

Hannah Tinti gaat terug naar de bijzondere wereld waar kinderen vroeger over droomden, geïnspireerd door Oliver Twist en Kruimeltje. Ze vult deze zwerf- en kwajongensverhalen aan met licht absurde personages die aannemelijk worden door de blik van een dromerige twaalfjarige jongen. Hoewel ze daar soms wat in doorslaat – hoe kan iemand ‘de verborgen emoties zien over iets wat nog niet was verwerkt’? – maakt juist deze eigenzinnige blik het boek zo interessant. Ren is oplettend en pienter voor zijn leeftijd, maar heeft nog steeds de jongensachtige onbevangenheid waardoor hij alle vreemde personages en wendingen gewoon accepteert.

Een oude jas

De goede dief heeft alles weg van een avonturenroman. Toch past het niet volledig binnen dat genre. Daarvoor ontwikkelt het plot zich te langzaam en is er te veel aandacht voor gedetailleerde beschrijvingen. Tinti’s taalgebruik is te uitgebreid voor een simpel verhaal, en te eenvoudig voor goede literatuur: ‘Het vuur zwakte af tot een kleine vlam, en toen doofden de laatste gloeiende houtblokjes langzaam uit.’ Het is duidelijk dat Tinti hiermee beeldend wil schrijven, maar het komt er niet helemaal uit. De woorden zijn te droog en passen niet bij de levendigheid van haar verhaal.

Een goed verhaal in een oude jas, zo is dit gebrek het best te beschrijven. Omdat de avonturen zo meeslepend zijn, valt de ongepaste kleding bij tijd en wijlen niet meer op – maar ze is er nog wel. De goede dief is een vermakelijk boek, erg geschikt voor winterse dagen bij de verwarming. Hoewel Tinti het schrijversvak nog onvoldoende beheerst om haar originele beelden levendig te beschrijven, heeft ze een rijke fantasie en een eigen stem. Bovendien introduceert ze een vernieuwend en verfrissend genre in de literatuur. Daarom is dit een interessant debuut dat hoge verwachtingen schept voor een volgend boek.