Nigeriaans immigrantenepos

Ifemelu en Obinze zijn jeugdgeliefden, maar raken elkaar uit het oog wanneer Ifemelu naar Amerika verhuist om te studeren. Ze kan aanvankelijk moeilijk rondkomen, maar weet uiteindelijk een bestaan op te bouwen en blijft er dertien jaar. Ondertussen beproeft Obinze zijn geluk in Engeland. Na enkele jaren illegaal gewerkt te hebben, wordt hij gedwongen terug te keren naar Nigeria. Zo kruisen hun paden vele jaren later opnieuw.

Geen single story
In een klassiek-geworden TED Talk legt Adichie de gevaren uit van wat zij een single story noemt. Ze merkt dat Afrika in de rest van de wereld vaak op slechts één manier gerepresenteerd wordt: er zijn prachtige natuurgebieden en mooie dieren te vinden, maar de mensen zijn arm en maken veel ellende mee door ingewikkelde politieke conflicten. Dat veel niet-Afrikanen dit beeld hebben komt niet voort uit desinteresse, maar uit het feit dat dit het verhaal is dat telkens opnieuw verteld wordt.

Amerikanah is dan ook alles behalve een single story. Adichie schetst een veelzijdig beeld van het hedendaagse Nigeria en haar inwoners. Ifemelu en Obinze verlaten Afrika niet als vluchtelingen die omkomen van de honger, maar als welopgevoede jongvolwassenen die meer willen bereiken in het leven. Een verfrissende kijk op Nigeria voor de Westerse lezer, die gewend is geraakt aan verhalen over oorlog en ziekte in Afrika.

Kroeshaar- vs. stijl
Haardracht is een belangrijk thema in de roman. Om haar kansen op de arbeidsmarkt te vergroten, begint Ifemelu haar haar te’ relaxen’. Het werkt: vanaf het moment dat ze stijl haar heeft, krijgt ze inderdaad een baan. Maar al snel ontwikkeld ze een afkeer voor het chemische middel dat haar hoofdhuid doet branden en haar haren doen uitvallen. Ze vraagt zich af waarom het vanzelfsprekend is dat succesvolle zwarte vrouwen zo hun best doen om Westerse schoonheidsidealen na te streven.

Het is een van de onderwerpen waarover ze schrijft in haar succesvolle blog, getiteld ‘Rassenweetjes of Diverse observaties over Amerikaanse zwarten (degenen die vroeger bekendstonden als negers) door een niet-Amerikaanse zwarte’. In Nigeria was Ifemelu zich nooit bewust van het concept ‘ras’. In Amerika ondervindt ze deze gevoelige kwestie echter aan den lijve. Een aantal van Ifemelu’s blogposts zijn opgenomen in de roman, wat het verhaal nog meer diepgang geeft.

Toch is Amerikanah meer een liefdesverhaal dan een politiek pamfet. Met name na de hereniging van Ifemelu en Obinze is de roman maar moeilijk neer te leggen. Dit is het talent van Adichie: ze is bovenal een verhalenverteller, politiek is ondergeschikt aan het naratief.