Het Nachtpodiumverhaal

Foto: Sanne Peper

In de nacht van 13 op 14 december 1287 waaide het hard in Nederland, heel hard. Zo hard dat land wegsloeg, en de Waddenzee en de Zuiderzee ontstonden. Deze ene nacht bepaalde het tragische lot van de Friezen; voorheen heersten zij ‘van Denemarken tot aan het Zwin’ [Belgisch / Nederlands natuurgebied rond Zeeland – JAB], maar nu was hun rol voorgoed uitgespeeld. Volgens Plantinga greep Floris V, van 1256 tot 1296 graaf van Holland, de storm aan om de geschiedenis van Holland vorm te geven. De storm en bijbehorende Sint-Luciavloed zijn nooit in de geschiedenisboekjes terechtgekomen: de Hollanders zwegen de Friezen, hun glorieuze geschiedenis en hun treurige ondergang stil. Maar nu, ruim zevenhonderd jaar later, wordt dat in een Fries-Hollandse samenwerking rechtgezet. Het toneelstuk De Groote Storm zegt ‘eindelijk de waarheid boven water’ te krijgen.

Scheppingsmythe

De Groote Storm was afgelopen zomer één van de succesvoorstellingen op Oerol, het festival waarvoor het stuk ook was gemaakt. Toen regisseur Rieks Swarte de opdracht kreeg iets voor het Terschellingse festival te maken, begon hij een zoektocht naar de ontstaansgeschiedenis van het Waddeneiland. In eilandmuseum ’t Behouden Huys vond hij documentatie over de hem verder onbekende storm. Hij benaderde dichteres en historica Albertina Soepboer om een tekst over de Sint-Luciavloed te schrijven, wat resulteerde in een ‘scheppingsmythe’.

Plantinga, die als acteur van het Friese Tryater in het stuk terecht is gekomen vertelt: “De storm is het eindpunt van de voorstelling. Albertina is bij de schepping van Friesland begonnen, en vertelt zo de hele Friese geschiedenis tot aan de storm. Nee, het stuk komt niet voort uit Fries nationalisme, al denken mensen dat wel vaker. Het is overigens wel zo dat er Friese tekstfrases in moesten omdat Tryater er aan meewerkt. Dat verwacht men in Friesland toch van zo’n gezelschap. Maar het is vooral Nederlandstalig; het stuk is voor iedereen te volgen.”

Fantasie

Foto: Sanne Peper

Het is redelijk toevallig dat Plantinga in deze grote voorstelling speelt. Hij zit in het tweede jaar van de opleiding Docent Drama, en is niet vast aan Tryater verbonden. “Ik heb wel vaker in stukken van ze gespeeld, maar dat was altijd freelance. Ik werd hiervoor gevraagd toen ik backing vocals deed voor een band: na afloop van het optreden kwam Hans Man in ’t Veld, de artistiek leider van Tryater, op me af met de vraag of ik geïnteresseerd was. Rieks stond toen net met een stuk in de Harmonie [schouwburg van Leeuwarden – JAB], dus kon ik hem meteen ontmoeten.”

“De stijl van Rieks sprak me eerst eigenlijk helemaal niet aan. Zo legde hij triplex platen en karton op het podium als decor. Ik dacht dat die nog wel een verfje zouden krijgen, maar nee hoor. Dat is typisch Rieks. In het theater is geen ruimte om een terp na te bouwen, dus probeert hij dat ook niet. Door gewoon een stuk karton neer te leggen snappen mensen het ook wel; hij laat heel veel ruimte voor de fantasie van de bezoeker, en dat is mij wel gaan aanspreken.”

Toekomst

Op 9 september gaat het stuk in Haarlem in première, het begin van een landelijke tournee. Plantinga: “Het is altijd mijn droom geweest om eens landelijk in een stuk te spelen. En die gaat nu al in vervulling, dus moet ik op zoek naar nieuwe dromen. Het lijkt me erg leuk om ook ervaring met televisie en film op te gaan doen. Want hoewel ik het theater fantastisch vind, wil ik niet alleen maar in stukken spelen. Daarom heb ik ook gekozen voor Docent Drama; cursussen en workshops geven lijkt me ook erg leuk.”

Na de première publiceren we op 8WEEKLY een recensie van De Groote Storm.

Volgende week hebben we een artikel over de muzikant Machinefabriek.