Het moeizame overtuigen van de Ramones

De film End of the century is het moeizaam tot stand gekomen maar geslaagde debuut van Michael Gramaglia en Jim Fields. De twee veertigjarige documentairemakers kennen elkaar al sinds hun vijftiende en kwamen met het idee voor de documentaire toen ze in 1995 hoorden dat de Ramones uit elkaar zou gaan. De manager van Johnny pikte hun idee echter in en maakte zelf het verschrikkelijke We’re outta here. Gramaglia en Fields wisten dat ze het beter konden en namen nogmaals contact op met de band. Ook toen weer kenden de filmmakers de nodige tegenslag. Fields vertelt ons het verhaal

Gestolen idee

“Michael kende de Ramones van vroeger. Rond zijn twintigste had hij een baantje bij een accountantbureau om zijn avondstudie te kunnen bekostigen. Daar bleken de Ramones hun geldzaken ook te regelen, en al gauw beheerde Michael de dagelijkse zaken van de band. Zo werden ze vrienden. Toen hij in 1995 hoorde dat de band uit elkaar zou gaan belde hij mij, omdat ik precies vijf minuten meer ervaring had in het maken van films. Samen bedachten we wat we wilden en Michael toonde dat aan Johnny. Die liet het aan zijn manager zien, en die pakte op zijn beurt het idee op maar zette ons aan de dijk.”

“We gaven de film over de Ramones op en stortten ons toen op mensen die de Amerikaanse Burgeroorlog naspelen. Een maand lang waren we verkleed als soldaten uit die tijd en volgden we meerdere karakters. Toen We’re outta here een jaar later op video uitkwam bekeken we dat uiteraard meteen, en we vonden het verschrikkelijk. De film vertelde niet het echte verhaal; het was allemaal bullshit, en de bandleden werden gepresenteerd als cartoonfiguren. Wij wilden dieper gaan, en dat konden we omdat Michael de bandleden echt kende: “He knew about all the skeletons in the closet.” Dat echte verhaal, zo geloofden wij, zou een betere film en een echte tribute zijn.”

Joey overtuigen

“De band was al enige tijd uit elkaar toen we onze ideeën weer presenteerden aan Johnny. Die ging er mee akkoord, alleen wilde Joey niet meewerken. Na lang met hem gesproken te hebben gaf hij toe onder de voorwaarde dat Johnny over Linda zou praten. Volgens Michael was dat Joeys manier om het hele plan de grond in te boren, omdat hij wist dat Johnny zou weigeren. Maar tot onze en Joeys verbazing zegde Johnny toe, en Joey ging met tegenzin akkoord met het filmen. Al snel sprak hij echter niet meer tegen ons. Via een van onze producers, George Seminara, die een vriend van Joey was, hoorden we dat Joey ons niet vertrouwde; hij zag ons als Johnny-boys. Dus vroegen wij: “Wat kunnen we doen om je van het tegendeel te overtuigen?”. Daarop moesten we een aantal videoclips schieten voor een band die Joey managede: The Independants. Toen dat gedaan was vertelde George dat Joey nog niet tevreden was en dat hij het verleden niet weer wilde oprakelen. Dus was onze vraag: “Wat kunnen we dan doen?”.

Het eerste interview met Johnny was ondertussen al geschoten, en Johnny zei daarin behoorlijk harde dingen over Joey. Toen Joey daarvan hoorde eiste hij via George dat hij alle beelden te zien kreeg, ongemonteerd. We vroegen dat uiteraard eerst aan Johnny, en die vond het goed. Wij hoopten dat er niks in werd gezegd dat Joey niet al eerder had gehoord, maar het resultaat was verschrikkelijk: Joey was helemaal overstuur door de beelden. Wij hoopten eigenlijk dat hij het waardeerde dat we eerlijk waren geweest en echt alles hadden laten zien. Maar nu weigerde Joey helemaal mee te werken.”

Joeys dood

“We waagden nog één laatste poging: we deden nog een aantal interviews, verzamelden archiefmateriaal en voegden dat samen tot een vijf minuten durend voorproefje. Dat lieten we aan Joey zien, en hij vond het geweldig! Hij werd enthousiast en mailde Michael dat hij zes uur interview wilde doen. “Het zal als therapie werken”, schreef hij. Twee dagen later gleed hij voor zijn appartement uit over het ijs. Hij brak hij zijn heup en moest naar het ziekenhuis.

Twee weken later zat ik in de bar van Dick Manitoba van de Dictators. Behalve ik waren er twee mannen van mijn leeftijd. “Heb je het al gehoord?” vroeg de een aan de ander, “Joey is vanmorgen overleden”. Uiteraard wist ik meteen waar ze het over hadden, en ik ging naar buiten om Michael te bellen. Die was thuis om zijn terminaal zieke moeder te verplegen. Ik vertelde hem het nieuws, waarop hij stil viel. Na een tijdje zei hij: “Dit was het. De film is dood”. Ik hing op, maar dacht precies het tegenovergestelde. Nu hadden we meer reden dan ooit om die film te maken.”

Het resultaat

Na een “korte periode van rouw” gingen Fields en Gramaglia dan ook weer aan de slag. Het resultaat is een mooie documentaire, waarin alle (nog levende) bandleden hun eigen verhaal vertellen. Joeys kant van de geschiedenis komt via oude interviews en opnames aan bod. Daarnaast worden de voor Joey belangrijke punten zoals het niet-gewaardeerd voelen en de kwestie met Linda in de interviews met de andere bandleden aangesneden. En hoewel iedere Ramone wel weer een eigen visie op het geheel heeft, wordt pijnlijk duidelijk hoe Joey zich al die jaren tekort gedaan heeft gevoeld door Johnny. Dat tragische verhaal, samengevoegd met het verleden van de band en interviews met leden van bands als Rancid en Blondie waarin het belang van de Ramones wordt onderstreept, maakt van The end of the century een bovengemiddeld interessant stukje muziekgeschiedenis.