Ontroerend familiedrama

Regisseur Hirokazu Kore-Eda, die in 2004 veel indruk maakte met Nobody Knows, verdient veel lof voor het feit dat hij de genreclichés, zoals de schreeuwende confrontaties en de geforceerde gelukkige eindes, tot een minimum weet te beperken. Koreeda schreef het boek, waar de film op is gebaseerd, na de dood van zijn ouders om het schuldgevoel te verwerken dat hij te weinig contact met hen had gezocht. Een thema dat nadrukkelijk aan bod komt in deze film.

In Still Walking maken we kennis met een Japanse familie die elk jaar bij elkaar komt voor de herdenking van de oudste zoon. Die verdronk jaren geleden nadat hij een kind had gered uit de zee. De vader van het gezin heeft zich nooit over de dood van zijn zoon heen kunnen zetten en heeft weinig oog meer voor zijn dochter en andere zoon Ryota, die hij voortdurend vergelijkt met de overleden Junpei. De film registreert de eendaagse familiebijeenkomst op sobere wijze, met veel aandacht voor de diverse personages die allen genoeg grijstinten meekrijgen om het realisme van de film te versterken.

Vreemd genoeg vonden de filmfestivals van Cannes en Venetië Still Walking kwalitatief niet goed genoeg voor een plek in de competitie en het is aan de inzet van het Filmmuseum te danken dat de film toch nog in de Nederlandse bioscopen wordt vertoond. Still Walking verdient namelijk een groot publiek. Vooral in de relatie tussen de jongste zoon – die getrouwd is met een weduwe met een kind uit haar eerdere huwelijk – en zijn ouders, die dit ten strengste afkeuren en dit door middel van enkele stekende opmerkingen ook laten blijken, maakt de film indruk. Veel blijft onbesproken tussen de ouders en hun zoon, maar de voortreffelijke acteurs kunnen ook zonder woorden de teleurstelling en woede van hun leven op de kijker overbrengen.

Lijdensweg

In de mooiste scène van Still Walking komt de jongen die de overleden zoon van de verdrinkingsdood redde op bezoek bij de familie. Elk jaar wordt hij door de moeder van het gezin uitgenodigd om Junpei te herdenken. En elk jaar verwordt dit bezoek weer tot een lijdensweg voor de jongen en de familie, die elkaar niets te zeggen hebben. De moeder vertelt later dat ze hem elk jaar uitnodigt zodat hij nooit zal vergeten wat hij de familie heeft aangedaan.

Hoewel de thematiek zwaarmoedig klinkt, bouwt Kore-Eda genoeg ruimte in voor zeer geestige terzijdes die de film mooi in balans houden. Ook het naturalistische camerawerk, dat optimaal gebruik maakt van het natuurlijke licht en de schuifdeuren in het huis waarin de film zich afspeelt, versterken de melancholische sfeer. Dit alles maakt Still Walking tot een voortreffelijke film die niet alleen een fraai inkijkje biedt in de Japanse cultuur, maar ook iets universeels over families in het algemeen weet te zeggen.