8WEEKLY was there: een sfeerimpressie

Op de afsluitende dag van het festival zal 8WEEKLY u letterlijk meenemen op een zoektocht naar jonge talenten en debutanten. Maar ook de voetballiteratuur krijgt onze aandacht als groeiend genre binnen de literatuur. We sluiten de rondgang langs het slotevenement ‘De straat van de literatuur’ af met een gevestigde naam: Carlos Ruiz Zafón.

Spiegeltent
Wegens ziekte moesten we het bij onze eerste ontmoeting in de Spiegeltent stellen zonder David Van Reybrouck, maar gelukkig was Willem Brands (van o.a. het VPRO televisieprogramma Boeken) bereid gevonden om de wel aanwezige Tomáš Zmeškal aan de tand te voelen over zijn debuut Liefdesbrief in Spijkerschrift. 8WEEKLY recensent Miriam Rasch verzorgt de inleiding en aankondiging van deze twee heren en een boeiend gesprek volgt.

Zmeškals debuut handelt over een liefdesgeschiedenis tussen de personages Josef en Kvĕta. Uiteraard een geschiedenis met de nodige ontberingen. Zmeškal is de zoon van een Congolese vader en een Tsjechische moeder en Brands stelt vragen over hoe de schrijver met zulke diverse wortels vorm heeft kunnen geven aan zijn leven in het communistische Tsjecho-Slowakije waar hij opgroeide. En hoe het vroegtijdige vertrek, en recentelijk terugvinden, van zijn vader hem heeft beïnvloed. Uiteindelijk heeft het in ieder geval tot het bekroonde (European Union Prize for Literature) boek Liefdesbrief in Spijkerschrift geleid. Geïnteresseerd geraakt door het levensverhaal van deze sympathieke schrijver kunnen bijna niet wachten totdat in juni dit boek in de Nederlandse vertaling wordt uitgebracht.

Universiteitsmuseum
We haasten ons richting de kassen van het universiteitsmuseum waar alweer een andere 8WEEKLY bekende ons Markéta Pilátová en Laia Fàbregas zal introduceren. Deze vrouwen uit respectievelijk Tsjechië en Spanje (Catalonië om preciezer te zijn) worden geïnterviewd door auteur Guus Bauer over hun boeken (Fàbregas: Landen, Het meisje met de negen vingers/Pilátová: Mijn ogen leiden je naar huis). Deze jonge, talentvolle vrouwen vormen een intrigerende driehoeksverhouding met interviewer Bauer.

Bauer is gefascineerd door verstikkende bewinden zoals die ook in communistisch Tsjechië te vinden waren. Het is het land van Pilátová, die tevens vertaalster is. Zij vertaalt boeken in het Tsjechisch vanuit het Spaans. Dat is dan weer de moedertaal van Fàbregas. Zij heeft 12 jaar in Nederland gewoond: het geboorteland van Bauer. Zo is de literaire cirkel weer rond. Het gesprek werd overigens in het Engels gevoerd, de enige taal die ze allen machtig waren. Het is met recht een internationaal middagje in Utrecht.

In deze sfeerverlichte ambiance horen we drie heren en twee dames vol overgave en met zichtbaar plezier hun gedichten uitspreken richting aandachtig luisterend publiek. Het is te merken dat we te maken hebben met jonge mensen die in hun prille carrière al menig voordracht hebben gehouden en dat met veel succes doen. Menig poetry slam is door hun gewonnen en ook de nodige publicaties staan al op hun naam. En natuurlijk is daar Marein Baas die apetrots vertelt (en nog eens herhaalt) dat zijn werk binnenkort in De Revisor verschijnt. Twee van zijn gedichten staan al op de site, dus u kunt alvast meegenieten.

Als het over voetbal gaat en zeker als FC Barcelona om de hoek komt kijken, duurt het niet lang voordat ook de rol van Johan Cruijff ter sprake komt. De twee heren zijn duidelijk enthousiaste volgers van het poëtische voetbalspel van deze Catalaanse club en weten dan ook moeiteloos drie kwartier te vullen met allerlei verbanden. Die tussen identiteit, Cruijff, Van Gaal, Koeman, Messi, Bobby Robson, Ronaldinho en andere grote namen uit de clubhistorie. Dit is meer een bijeenkomst voor de voetballiefhebbers dan voor de literatuurfanaten, maar dat neemt niet weg dat het én een vermakelijk gesprek was én dat, de in Barcelona wonende, Edwin Winkels diverse boeken over dit fenomeen heeft geschreven. Dus er valt uiteindelijk toch nog een hoop te lezen. 

Lutherse kerk

Tijd om deze geslaagde dag (en festivalweek) af te sluiten met iemand die al lang geen jong talent meer is te noemen. Zijn boeken De schaduw van de wind en Het spel van de engel zijn internationale bestsellers. Er zijn, zoals Zafon zelf aangeeft, enkele zure stemmen die beweren dat dit succes wel moet betekenen dat hier geen sprake is van literatuur. ‘Als het een bestseller is kan het geen literatuur zijn!’ lijken sommige recensenten te moeten concluderen. Zafon gaat echter gewoon door met het enthousiast vertellen over zijn nieuwe boek.

Ook moet er even uitgeweid worden over een andere passie van Zafon: draken. De schrijver heeft een onstuitbare dwang tot het verzamelen van draken. Honderden draken heeft hij nu al verzameld in zijn studio’s en huis. Als hij ergens in een etalage een draak(je) ziet, móet hij even binnenkijken om dit nieuwe exemplaar te bekijken en te kopen. Dat leidt soms tot verwarrende situaties met levensgrote draken in business class stoelen van vliegmaatschappijen. Een anekdote waar u zelf bij had moeten zijn. Wellicht dat u volgend jaar bij de derde editie van de internationale literatuurdagen zelf even komt luisteren naar dergelijke vermakelijke verhalen. Dan zijn Lissabon en Berlijn aan de beurt. Van harte aanbevolen!