Grote muzikaliteit en scherts met ondertoon

Gitariste, componiste en bandleider Corrie van Binsbergen startte precies vijfentwintig jaar geleden met haar Brokken, tien jaar later gevolgd door de Grote Brokken. De tour die deze verjaardag moet markeren wordt vergezeld van een cd-uitgave, VIER!, Het Beste van de Grote Brokken, die vanavond flink aftrek vindt bij het Amsterdamse publiek. Het mengen van stijlen en overschrijden van grenzen in de muziek is tegenwoordig meer regel dan uitzondering, maar Van Binsbergen deed dat toentertijd al. In die tijd was dat nog verwarrend voor programmeurs, want waar moest je de muziek onderbrengen en op welk podium moest je de band presenteren?

Jazzhuis versus poptempel

Nu staat de groep in een jazzhuis, maar zou de Grote Brokken niet net zo goed in Paradiso kunnen aantreden? Dat Van Binsbergen toch vaak met jazz wordt vereenzelvigd, komt waarschijnlijk door haar voorliefde voor improvisatie. Ook vanavond is er weer volop ruimte voor spontaniteit, die op onnavolgbare wijze is vervlochten met de geschreven compositie. De gitariste heeft uitgesproken jazzmuzikanten in haar gezelschap, zoals saxofonist Jasper Blom, voor wie het vrije spel een tweede natuur is, maar ook mensen uit de popmuziek zoals zanger/gitarist Wouter Planteijdt en zanger Bob Fosko. De meesten werken al jaren samen en dat betaalt zich uit. Alles klopt, in een meesterlijk samenspel.

Voor Van Binsbergen is de grote variëteit aan genres binnen de muziek nog niet genoeg. Theater en literatuur hebben altijd een rol gespeeld in haar werk, bijvoorbeeld in optredens met Toon Tellegen, Remco Campert en Ramsey Nasr. In het Bimhuis leeft zangeres Beatrice van der Poel haar theatraliteit uit, vaak samen met Fosko. Het stel vormt een fraai duo, de wat grover gebekte en ogende zanger/acteur en de wat fijner besnaarde Van der Poel bieden elkaar goed tegenspel in de vaak absurdistische dialogen. ‘Mag ik mijn hart aan uw voeten leggen?’ ‘Als u ze maar niet vuil maakt.’

Even later klinkt een Nederlandstalige blues met een bulderende Fosko: ‘Fietsen is gezond, trappen, trappen, trappen.’ De tekst is van schrijver Lévi Weemoedt, elders klinken ook de woorden van Drs. P.

In een onvervalst rock-‘n-rollnummer stelt Fosko: ‘Liefde is de grootste straf die God ons heeft gegeven.’ Van der Poel ontkent dit ten stelligste. Zo is het concert doorregen van humor op een cabareteske wijze, maar altijd vergezeld van die overweldigende klankenrijkdom van de tienkoppige band.

Opvallende prestaties

Brokkenman van het eerste uur drummer Arend Niks is geveld door een hernia, zijn plaats wordt ingenomen door Yonga Sun. Sun is een voortreffelijk vervanger, die precisie paart aan soepelheid en uiterst strak opereert. Hij speelt vaker met Van Binsbergen en bassist Hein Offermans. Rietblazer Blom ondertussen, geeft het cliché van de scheurende sax nieuwe impulsen en kan ook velours klanken halen uit zijn klarinet, terwijl Van der Poel tot Kate Bush-achtige hoogten stijgt. Hans Hazebos toont zijn virtuositeit op vibrafoon, tot groot enthousiasme van de zaal, en Planteijdt is een fenomeen. Zo komen vele muzikale hoogstandjes voorbij, in stijlen als wals, mars, opera, gospel, funk, soul, filmmuziek en soundscape, en ja, toch ook jazz.

En Van Binsbergen zelf? Die straalt en geniet. Met een zinderende en bezielde solo opent ze na de pauze de tweede set. Ze bewijst vanavond wederom dat haar betekenis voor de Nederlandse muziekpraktijk groot is. Over vijf jaar zou er een lustrum gevierd kunnen worden. Het publiek kijkt er naar uit. Paradiso dan maar?

Nog te zien:
8/10 Breda Chassé Theater
10/10 Enschede Jazzpodium Drienerlo
12/10 Utrecht Rasa
13/10 Rotterdam Lantaren/Venster
14/10 Den Bosch Muziekcentrum De Toonzaal
25/10 Haarlem Stadsschouwburg