Homofiele nazi’s in de ruimte

Eind jaren tachtig beleefde Miller hoogtijdagen met zijn comicreeks Black Knight, waarin hij Batman herdefinieerde en een aanzet gaf tot de recente reeks donkere verfilmingen. Gibbons had net Watchmen voltooid: het onlangs verfilmde en heruitgegeven epos rondom een moreel failliete groep superhelden. De mannen besloten de handen ineen te slaan en een duistere kijk op de nabije toekomst van de USA te schetsen. Het resultaat werd een cynische dystopie die onlangs vertaald is met de ironische titel Martha Washington: een Amerikaanse Droom.

Sociale aanklacht
Miller begon met het schrijven van een sociale aanklacht. Hoofdpersoon Martha Washington wordt geboren in 1995. Als zwart meisje aan de onderkant van de samenleving komt zij terecht in De Green: een doorgeschoten variant van de sociale woningbouw dat in feite niets anders is dan een gevangenis voor de sociaal zwakkeren waaruit vrijwel geen ontsnappen mogelijk is. Zelfs niet als lijk. Maar wel als psychiatrisch patiënt en later als militair vrijwilliger in het PAX-vredescorps. Martha neemt dienst en wordt naar het regenwoud gestuurd om dit te verdedigen tegen de hamburgergiganten die ruimte nodig hebben voor hun vleeskoeien.

Na dit eerste hoofdstuk gaan de remmen los. Miller begon zijn maatschappijkritiek te verpakken in gigantisch uitvergrote geweldsuitbarstingen en onwaarschijnlijke ontwikkelingen. Martha Washington wordt van brandhaard naar brandhaard gestuurd en staat overal in het midden van de actie. Ze schiet eigenhandig een torenhoge vechtrobot van Fat Boy Burgers neer en redt een ruimtekanon uit de handen van de Arische Liga, een neonazistische homobeweging compleet met kinky uniformen. Aan het eind van het boek is het 2012 en wordt een soort R2D2 met menselijke hersenen verkozen tot president van de restanten van de USA.

Hard en hilarisch
Het klinkt allemaal volstrekt onwaarschijnlijk, maar door de bravoure en de vanzelfsprekendheid waarmee Miller en Gibbons hun wereld vorm geven kost het geen enkele moeite dat te accepteren. Martha Washington is een typisch Amerikaanse comic uit de jaren negentig: hard en ontzettend hilarisch. Denk aan Quentin Tarantino. Maar het verhaal bevat tegelijkertijd een kritische ondertoon. Het is een bloederige en cynische trip in de krochten van de Amerikaanse politiek. Martha Washington schetst een wereld waarin bij ieder wissewasje naar de wapens wordt gegrepen en waarin een impopulaire president door zijn voltallige kabinet en zijn minnares à la Julius Caesar wordt doodgestoken.

Martha Washington is al 20 jaar oud, maar veel kwesties die worden aangestipt zijn nog steeds actueel. In het boek worden ze opgeblazen tot onwerkelijke proporties, maar in een wereld die de aanslagen van 9-11 heeft meegemaakt is dat ineens niet zo onrealistisch meer. Dit boek leest daarom als een kermis, waarin de achtbaan je langs het spookhuis, de botsautootjes en de schiettent voert. Als je niet misselijk wordt van de rit, wachten aan het einde de lachspiegels. Wat daarin te zien valt is vaak hilarisch maar kan ook zeer confronterend zijn.