Muziek / Concert

Oorspronkelijke totaalervaring

recensie: Jaga Jazzist

Al vijftien jaar is Jaga Jazzist een buitenbeentje. Niet binnen de jazz, pop, rock of elektronische muziek. De Noorse band is eigenzinnig binnen de gehele muziekwereld. Voor hun laatste album, One Armed Bandit, trokken zij zich terug in de Zweedse bossen. Om tot rust te komen? In de Melkweg liet het ensemble horen dat de Scandinavische wildernis ook kan inspireren tot een kakofonie van muzikale structuren. Daarmee is hun oorspronkelijkheid gewaarborgd. Gelukkig maar.

~

De titel van het langverwachte zesde album, One Armed Bandit, slaat op de gokmachine met de hendel aan haar rechterzijde. Het podium was dan ook gevuld met speelautomaaticonen. Raar, want de praktijken van het negenkoppige Jaga Jazzist berusten geenszins op toeval. Wellicht spelen de Noren met deze gedachte door de wirwar van stijlen, klankvariaties en volumewisselingen. De onstuimige band echter, leunt op een ijzersterk fundament van stabiele structuren in geslepen composities.

Postrockexplosies

Niet dat improvisatie uitbleef. In de bijna uitverkochte Oude Zaal van de Melkweg lag een opvallende nadruk op repeterende patronen, die zo nu en dan leidden tot postrockexplosies. De thema’s, hoewel soms door elkaar heen wringend, waren helder, herkenbaar en eenvoudig. Geregeld vonden zij eindeloze herhaling, die grote ruimte bood aan boeiende improvisatie. Dit leidde tot het langzaam omhoog draaien van de volumeknop en de toevoeging van instrumenten. Jaga Jazzist kon putten uit een imposant arsenaal van instrumenten: van vibrafoon tot tuba, van basklarinet tot gitaren en van verschillende keyboards tot een hoop elektronica.

Totaalervaring

~

Indrukwekkend is het hoe de variëteit aan klanken in een onmetelijke diversiteit aan ritmes en melodieën toch tezamen komen in een verpletterende eenheid. Hiervoor zijn muzikanten met individuele klasse uiteraard noodzaak. De robuuste drummer Martin Horntveth, tevens woordvoerder, gaf elk nummer een fundament waar met geen mogelijkheid van afgevallen kon worden. Ook de solo’s van Mathias Eick, een befaamde jazztrompettist met een klankkleur van Nils Petter Molvaer, geven net dat beetje extra. Maar het is de volstrekt eigen benaderingswijze die Jaga Jazzist op een voetstuk plaatst. Elk nummer barst van energie en negeert elke muzikale conventie. Een concert van de Noren is geen muzikale ervaring, het is een totaalervaring.

In de ruim twee uur durende belevenis werden ideeën van Aphex Twin, Squarepusher, Philip Glass, Mogwai, Air en Fela Kuti gecombineerd. Wondermooie solo’s zorgden voor terneergeslagen emoties, avontuurlijke beats lieten de Melkweg op en neer deinzen. ‘The band always pushing their boundaries, both personal and musical’, staat op de site vermeld. Dit wordt gedaan met zoveel overtuiging dat zij tevens hun publiek uitdagen grenzen te verleggen. Hulde.